Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου 2008

Από το Λύκειο στο Πανεπιστήμιο: Κάθε αρχή και δύσκολη!

Από το Λύκειο στο Πανεπιστήμιο: Κάθε αρχή και δύσκολη!
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=47075
7/9/2008


Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Η πρώτη χρονιά στο πανεπιστήμιο! Κατ' αρχήν είναι η απόδειξη της σκληρής δουλειάς της προηγούμενης σχολικής χρονιάς και η υπόσχεση της μάθησης και, αργότερα, της επαγγελματικής αποκατάστασης. Ή τουλάχιστον, αυτά είναι τα πρώτα πράγματα που έρχονται στο μυαλό όταν συζητιέται το θέμα της έναρξης της φοιτητικής ζωής. Αυτή η κάπως στερεότυπη άποψη, όμως, αφήνει απ' έξω ορισμένα άλλα ζητήματα ζωτικής σημασίας, τις κοινωνικο-συναισθηματικές αλλαγές που συνεπάγεται η μετάβαση από το Λύκειο στο πανεπιστήμιο.
Είτε πρόκειται για ελληνικό πανεπιστήμιο είτε για πανεπιστήμιο του εξωτερικού, ο/η νεοφώτιστος/η φοιτητής/τρια καλείται να συμμετέχει, εκών-άκων, σε αλλαγές σε σημαντικούς τομείς της ζωής του.
To ξεκίνημα στο πανεπιστήμιο προσφέρει ένα καινούργιο κοινωνικό πλαίσιο, όπου θα έχει την ευκαιρία να ωριμάσει σε τομείς της ζωής για τους οποίους προετοιμάζονταν από πολύ νωρίς. Σε αυτή τη φάση της ζωής του, ο φοιτητής θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει ένα ευρύτερο φάσμα απόψεων, συναισθηματικών και κοινωνικών καταστάσεων και να δοκιμάσει έναν νέο τρόπο ζωής.
Το πανεπιστήμιο είναι ο χώρος όπου κανείς δημιουργεί νέες φιλίες και καταλαβαίνει καλύτερα αυτές που ήδη έχει. Κάποιοι φοιτητές παραμένουν στην πόλη τους ενώ άλλοι μετακομίζουν πιο μακριά και δημιουργούν καινούργιους κοινωνικούς κύκλους.
Ατομα με διαφορετικές εμπειρίες και βιώματα, από διαφορετικά κοινωνικο-οικονομικά στρώματα και κουλτούρες συγχρωτίζονται και έχουν να προσφέρουν πολλά ο ένας στον άλλο. Μέσα από αυτές τις φιλίες κανείς βρίσκει υποστήριξη, σιγουριά κι ευχαρίστηση.
Η φοίτηση στο πανεπιστήμιο ανοίγει νέους ορίζοντες και προσφέρει συναρπαστικά ερεθίσματα. Ιδέες, απόψεις, θέσεις κι αντιθέσεις, λόγος και αντίλογος, διάλογος, γνώμες και δεδομένα βρίσκονται σε καταπληκτική αφθονία και συνθετότητα.
Ο φοιτητής θα γνωρίσει νέους συνδυασμούς συναισθημάτων και κοινωνικών σχέσεων και θα ανακαλύψει τον εαυτό του στις διάφορες εκφάνσεις της ανθρώπινης υπόστασής του.
Αλλά και στα μαθήματα, θα βρεθεί μπροστά σε μια πραγματικότητα διαφορετική από την εμπειρία που είχε στο σχολείο. Πρώτα απ' όλα, η δυνατότητα επιλογής μαθημάτων προσφέρει μοναδικές ευκαιρίες γνωσιακής εξερεύνησης. Αλλά και τα υποχρεωτικά μαθήματα χαρακτηρίζονται από βάθος και πλάτος εννοιών και δεδομένων, απαιτώντας ενεργή συμμετοχή στην προσέγγιση και κατανόησή τους.

Κάθε αρχή και δύσκολη
Αυτά ακριβώς τα πράγματα που κάνουν την πανεπιστημιακή εμπειρία του πρώτου έτους συναρπαστική είναι τα ίδια που μπορεί να δημιουργήσουν κάποια μικροπροβλήματα και δυσκολίες προσαρμογής στη νέα φοιτητική ζωή.
Η εδραίωση της αυτονομίας από τους γονείς καθώς και η ταυτόχρονη προσαρμογή σε νέες ελευθερίες δημιουργούν μια κατάσταση που απαιτεί προσπάθεια εξισορρόπησης. Και επειδή οι γονείς εξακολουθούν να βλέπουν τον φοιτητή παιδάκι, από τη μεριά του νέου ατόμου υπάρχει μια έντονη τάση για ψυχοσυναισθηματική αυτονόμηση που μπορεί να εκδηλωθεί ως διαμάχη και να οδηγήσει σε στρες.
Ετσι, άλλοι φοιτητές επιλέγουν να ρίξουν μαύρη πέτρα πίσω τους -μιλώντας ψυχολογικά- και να αφήσουν τους γονείς τους έξω από τις λεπτομέρειες της νέας τους ζωής, ενώ άλλοι κρατούν τα κανάλια της επικοινωνίας ανοιχτά και κουβεντιάζουν με τους γονείς τους όχι μόνο για τα μικροπράγματα της καθημερινότητάς τους αλλά και για το πως αισθάνονται και το πως προσαρμόζονται σταδιακά στη νέα τους πραγματικότητα.
Οι περισσότεροι φοιτητές δοκιμάζουν ένα σοκ, διαφορετικής έντασης, στην κουλτούρα της πανεπιστημιακής ζωής. Ξαφνικά βρίσκονται μακριά από την οικογένεια τους και καλούνται να αυτονομηθούν, να πάρουν αποφάσεις για τη ζωή τους, όχι μόνο για σημαντικά θέματα αλλά και για καθημερινά μικροπράγματα που δεν είχαν αντιμετωπίσει προηγουμένως, όπως το τι φαγητό θα φάνε, που και πως θα πλύνουν τα ρούχα τους και άλλα παρόμοια. Αλλά και η αξιοποίηση των χρημάτων και του χρόνου τους είναι δύσκολη δουλειά που, χωρίς προηγούμενη εμπειρία, απαιτεί προσπάθεια.
Από κοινωνική άποψη, οι φοιτητές που σπουδάζουν μακριά από το σπίτι τους ξαφνικά χάνουν την άμεση πρόσβαση στο δίκτυο κοινωνικής τους υποστήριξης και βρίσκονται αντιμέτωποι με την πραγματικότητα της κοινωνικοποίησής τους σε ένα νέο πλαίσιο και με νέους όρους παιχνιδιού. Η αίσθηση του ότι κανείς πρέπει να αρχίσει από το μηδέν μπορεί να προκαλέσει έντονο άγχος.
Το ίδιο ισχύει και για τα μαθήματα, μια που πολλοί φοιτητές που ήταν άριστοι στο Λύκειο ξαφνικά βλέπουν ότι τα πανεπιστημιακά μαθήματα είναι δυσκολότερα και πιο απαιτητικά. Ο αντίκτυπος αυτού δεν είναι μόνο σε χαμηλότερους βαθμούς αλλά και στην αυτοπεποίθηση του φοιτητή.
Πως διορθώνεται κάτι τέτοιο; Μαθαίνοντας έναν νέο τρόπο μελέτης και υιοθετώντας μια στάση ενεργητικού διαβάσματος και συμμετοχής στα μαθήματα.

Για μια καλή αρχή:
  • Κάνε γνωριμίες, μια και οι συμφοιτητές σου θα είναι λίγο στρεσαρισμένοι
  • Κάνε φίλους
  • Μίλα τουλάχιστον σε έναν συμφοιτητή σου σε κάθε μάθημα
  • Να είσαι ο εαυτός σου
  • Να θυμάσαι ότι είναι φυσικό να νιώθεις λίγο άγχος
  • Να είσαι υπομονετικός, η προσαρμογή σε νέο περιβάλλον χρειάζεται χρόνο
  • Αν δεν ξέρεις κάτι, ρώτησε
  • Ζήτησε βοήθεια όταν χρειάζεσαι
  • Πήγαινε στα μαθήματα
  • Αρχισε να γνωρίζεις τους καθηγητές σου
  • Κράτα σημειώσεις και διάβαζε από την αρχή και μην περιμένεις την περίοδο των εξετάσεων
  • Αξιοποίησε το χρόνο σου (διασκέδαση, διάβασμα, ύπνο)
  • Χρησιμοποίησε τους πανεπιστημιακούς χώρους (πχ, βιβλιοθήκη)
  • Αν υπάρχουν διαφωνίες με τους συγκατοίκους σου συζήτησέ τες ανοιχτά και προσπάθησε να βρεις άμεσες λύσεις
Διαβάστε περισσότερα »

Κάθε αρχή και δύσκολη: Στο σχολείο χωρίς προβλήματα

Κάθε αρχή και δύσκολη: Στο σχολείο χωρίς προβλήματα
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=33632
7/9/2008


Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D., Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Η αρχή της σχολικής χρονιάς είναι μια έντονη περίοδος στη ζωή κάθε οικογένειας και, κυρίως στην περίπτωση που το παιδί πηγαίνει πρώτη φορά στο σχολείο. Αλλωστε, το σχολείο αποτελεί μια περίοδο ορόσημο, που οριοθετεί το πέρασμα από τη νηπιακή στην παιδική ηλικία. Όπως κάθε μεταβατική φάση, ενέχει συναισθηματικές δυσκολίες που μπορούν να ξεπεραστούν εύκολα με την καθοδήγηση του γονιού.

Πίσω στο σχολείο... με επτά απλά βήματα
Ο... καημός της επιστροφής στο σχολείο εξακολουθεί να αποτελεί έκπληξη για πολλούς γονείς. Τα παιδιά πηγαίνουν σχολείο κάθε χρόνο και τα μικρότερα, στην εποχή μας, έχουν ήδη την εμπειρία του παιδικού σταθμού ή της φύλαξης έξω από το σπίτι από κάποιο πρόσωπο που δεν είναι ο γονιός τους. Γιατί λοιπόν δεν ξέρουν τι να περιμένουν από το σχολείο; Σκεφτείτε αυτό: η ανάπτυξή τους είναι τόσο γρήγορη, ώστε η περσινή ρουτίνα έχει ήδη ξεχαστεί. Τα παιδιά είτε φοβούνται είτε περιμένουν με λαχτάρα την έναρξη του σχολείου, ανάλογα με το τι θυμούνται από την περασμένη χρονιά ή ανάλογα με το τι έχουν ακούσει από αδέλφια, συγγενείς και φίλους. Πώς είναι να πηγαίνει κανείς στο σχολείο; Σκεφτείτε πώς θα ήταν μια αλλαγή εργασίας για σας. Οι προσδοκίες για το τι πρόκειται να συμβεί και για το τι κατάσταση θα αντιμετωπίσουν είναι τελικά το παν. Έτσι, η βοήθεια του γονιού θα πρέπει, σε μεγάλο βαθμό, να επικεντρωθεί σε αυτό το σημείο.

1. Η σχέση σας με το παιδί σας έχει μεγάλη επιρροή στο πώς αισθάνεται. Επομένως, είναι σημαντικό να αντιληφθεί ότι, κατ΄ αρχάς, δεν έχετε εσείς άγχος. Συχνά, και εντελώς ακούσια, οι γονείς μεταδίδουν την ένταση και την ανησυχία τους στο παιδί, και μάλιστα όχι εκφραστικά, αλλά με τη στάση τους. Αφιερώστε στο παιδί σας χρόνο -αυτό ισχύει και για τους δύο γονείς. Η επιστροφή από τις διακοπές επηρεάζει πολλές εργασίες, αλλά προέχει να δώσετε λίγη παραπάνω προσοχή και χρόνο στο παιδί αυτήν ακριβώς τη χρονική στιγμή.Λίγες ημέρες πριν ξεκινήσει το σχολείο, αφήστε κατά μέρος δουλειές και ασχολίες έξω από το σπίτι, και αφιερώστε χρόνο στο παιδί σας. Κάντε μαζί τα ψώνια για το σχολικό του εξοπλισμό και αφήστε το να κάνει τις επιλογές του.

2. Μια νέα αρχή είναι πάντα γεμάτη υποσχέσεις. Αυτή είναι η εποχή που οι γονείς θέτουν όρους και όρια στα παιδιά τους, προγραμματίζουν εξωσχολικές εκδηλώσεις και φτιάχνουν το οικογενειακό τους πρόγραμμα. Μην το παρακάνετε! Επικεντρωθείτε στην έναρξη της χρονιάς και προχωρήστε στα υπόλοιπα κάπως πιο αργά, αφού το παιδί σας βρει το σχολικό του ρυθμό. Διατηρήστε μια ομαλή οικογενειακή ρουτίνα τις πρώτες ημέρες του σχολείου, με τακτές ώρες ύπνου και πρωινού ξυπνήματος.

3. Δείξτε κατανόηση και βεβαιώστε το παιδί σας ότι όλα θα πάνε καλά. Αφήστε το να πάρει μαζί του κάποιο αγαπημένο του μικροαντικείμενο (με τη συμφωνία να μην το βγάλει από την τσάντα του την ώρα του μαθήματος). Ακούστε τις ανησυχίες του και μην τις υποβιβάζετε, είναι εντελώς αληθινές για το παιδί σας.

4. Κουβεντιάστε με το παιδί σας για την πρώτη του ημέρα στο σχολείο και βοηθήστε το να δημιουργήσει θετικές προσδοκίες. Χωρίς να υπερβάλετε, μιλήστε του για τους συμμαθητές του, την καινούρια δασκάλα, τα ωραία πράγματα που θα κάνει και θα μάθει, και μην ξεχάσετε να αναφέρετε την αυλή και το διάλειμμα. Μεταδώστε του τον ενθουσιασμό σας και δώστε του παραδείγματα από ωραίες στιγμές της δικής σας σχολικής ζωής.

5. Δώστε στο παιδί να καταλάβει ότι το σχολείο είναι ένα όμορφο μέρος όπου μαθαίνουμε ένα σωρό πράγματα. Η δουλειά του παιδιού είναι να είναι μαθητής, όπως και η δική σας δουλειά είναι να πηγαίνετε στην εργασία σας.

6. Συχνά το κλάμα είναι αναπόσπαστο μέρος της έναρξης της σχολικής χρονιάς. Ενδέχεται να δείτε μερικά δάκρια τη στιγμή που αφήνετε το παιδί στο σχολείο: χωρίς να τα σχολιάσετε, φιλήστε το καθησυχαστικά, διαβεβαιώστε το για την αγάπη σας και για το ότι θα επιστρέψετε να το πάρετε σύντομα, και μόλις φύγετε θα στεγνώσουν και τα δάκρυα. Σε περίπτωση που το παιδί κλαίει πολύ και φωνάζει, μην παρατείνετε το μαρτύριο και των δυο σας: φύγετε αμέσως. Η στάση του γονιού που κάθεται και προσπαθεί να καλμάρει το παιδί χειροτερεύει την κατάσταση και εντείνει το πρόβλημα. Όσο περίεργο και αν ακούγεται, όταν φεύγει ο γονιός, τα παιδιά ηρεμούν και ευχαριστιούνται το σχολείο.

7. Οι ψυχοσωματικές εκδηλώσεις συμπτωμάτων, όπως πονοκέφαλοι και κοιλόπονοι, σχετίζονται καθαρά με το άγχος και την ένταση που έχει το παιδί την πρώτη ημέρα του σχολείου. Ακούστε τους φόβους του με προσοχή και μην υποβιβάσετε τη σημασία των συμπτωμάτων του. Από την άλλη βέβαια, διατηρήστε μια σταθερή στάση και καθησυχάστε το παιδί σας ότι θα περάσουν και ότι θα πρέπει να πάει στο σχολείο ούτως ή άλλως. Ακούγοντάς το με υπομονή και κατανόηση, αλλά χωρίς να υποχωρήσετε, μπορείτε να το βοηθήσετε και να μετριάσετε τις ανησυχίες του.
Διαβάστε περισσότερα »

Αυτό-αμφισβήτηση και φόβος

Αυτό-αμφισβήτηση και φόβος
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=149936
1/9/2008


Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Η αυτό-αμφισβήτηση και ο φόβος αποτελούν ψυχολογικές μάστιγες της εποχής μας. Τα δυο αυτά συναισθήματα παρεμβαίνουν στη διαδικασία του να επιλέξουμε ή να πραγματοποιήσουμε τους στόχους μας.
Η αυτό-αμφισβήτηση και ο φόβος εκδηλώνονται με τις μικρές εσωτερικές εκείνες φωνούλες που μας λένε «δεν θα πετύχεις ποτέ, οπότε γιατί να προσπαθήσεις;» ή «ποιος νομίζεις ότι είσαι; Θα αποτύχεις!». Η αυτό-αμφισβήτηση και ο φόβος είναι τα συναισθήματα που μας κάνουν να ακούμε τι λένε και -ακόμα χειρότερα- να πιστεύουμε αυτές τις φωνές, με αποτέλεσμα να τα παρατάμε πριν καν ξεκινήσουμε.

Η μπλοκαριστική δύναμη της αρνητικής σκέψης
Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται αυτό-αμφισβήτηση και φόβο κάποια στιγμή στη ζωή τους και κάνουν κάτι γι' αυτό. Αλλοι πάλι, τελματώνουν ή αισθάνονται σίγουροι για τον εαυτό τους σε έναν τομέα, όπως π.χ. τον επαγγελματικό. Αυτοί οι άνθρωποι φοβούνται να δοκιμάσουν νέα πράγματα, όπως το να γνωρίσουν νέους φίλους ή σύντροφο, να κάνουν ένα μεταπτυχιακό ή να μάθουν νέες στρατηγικές διαχείρισης της ζωής τους. Αισθάνονται «κολλημένοι» και καταδικασμένοι.
Όταν όμως κανείς αισθάνεται αυτό-αμφισβήτηση και φόβο, χάνει τις ευκαιρίες που του παρουσιάζονται: προβλέπει ότι τίποτα καλό δεν πρόκειται να του συμβεί, οπότε δε δοκιμάζει τίποτα καινούργιο και αρνείται να πάρει το παραμικρό ρίσκο. Έτσι όμως υποτιμά καταστάσεις και ανθρώπους που θα μπορούσαν να τον βοηθήσουν να πραγματοποιήσει τους στόχους του. Η αυτό-αμφισβήτηση και ο φόβος παίρνουν διαφορετικές μορφές και προέρχονται από ποικίλες πηγές, οπότε προέχει να μάθει κανείς να τις αντιμετωπίζει.

Πώς δημιουργείται η αυτό-αμφισβήτηση και ο φόβος
Ήδη από πολύ μικρή ηλικία ο άνθρωπος παίρνει μηνύματα για τον εαυτό του και τις ικανότητές του από την οικογένεια και στη συνέχεια από το σχολείο. Μία κατηγορία είναι οι υπερπροστατευτικοί γονείς που δεν επιτρέπουν στο παιδί να ρισκάρει και να ανοίξει τα φτερά του: στέλνουν το μήνυμα «πρόσεχε, θα πέσεις και θα αποτύχεις», το οποίο κάτω από την επιφάνεια κρύβει το μήνυμα «δεν έχεις αρκετές δυνάμεις».
Αλλη κατηγορία είναι οι γονείς που πιστεύουν ότι το παιδί τους δεν είναι αρκετά έξυπνο, γρήγορο, ταλαντούχο ή ικανό και το τονίζουν αυτό με κάθε τρόπο και σε κάθε ευκαιρία, είτε κάνοντας συγκρίσεις είτε προσγειώνοντας το παιδί. Σε άλλες περιπτώσεις, και πάλι άθελά τους, οι γονείς περνάνε στα παιδιά το μήνυμα ότι «ως οικογένεια δεν έχουμε αρκετά χρήματα, ωραίο σπίτι, αυτοκίνητο και ρούχα… άρα είμαστε κατώτεροι από τους άλλους» κάτι το οποίο το παιδί εσωτερικεύει και προχωρά βάσει αυτού.
Αλλοτε πάλι οι γονείς ή το σχολείο έχουν περιορισμένες βλέψεις για την επαγγελματική αποκατάσταση του παιδιού και το στρέφουν σε «σίγουρες» επιλογές: να ακολουθήσει για το καλό του το επάγγελμα του πατέρα ή να μπει στο δημόσιο, ματαιώνοντας τα όνειρά του για άλλη καριέρα. Καθώς το παιδί ενστερνίζεται αυτά τα μηνύματα, «μαθαίνει» κάτι για τον εαυτό του: ότι, σύμφωνα με τη γνώμη και εκτίμηση των άλλων, δεν θα τα καταφέρει.
Κάτω από τέτοιες συνθήκες ο άνθρωπος μαθαίνει να επικεντρώνεται κάθε φορά στο αρνητικό. Όποτε του παρουσιάζεται μια ευκαιρία σκέφτεται τι μπορεί να πάει στραβά, φοβάται ότι δεν του αξίζει και κάνει σενάρια προσπαθώντας να δει από πού θα του έρθει η αποτυχία ή η καταστροφή. Για να αντισταθμίσει τους φόβους του, συχνά ο άνθρωπος παίρνει μια αμυντική στάση και παριστάνει ότι δεν τον ενδιαφέρει η παρούσα κατάσταση, με το σκεπτικό «δεν είμαι τόσο καλός όσο οι άλλοι. Αν προσπαθήσω και δεν τα καταφέρω θα γελοιοποιηθώ, αλλά αν δεν προσπαθήσω, τουλάχιστον δε θα γελοιοποιηθώ». Η λογική αυτή του παραλόγου οδηγεί σε αυτοσαμποτάρισμα και τελμάτωση.

Αυτό-αμφισβήτηση και φόβος στις σχέσεις
Οι σχέσεις είναι ένας σημαντικός τομέας που επηρεάζεται από την αυτό-αμφισβήτηση και το φόβο. Ο άνθρωπος αυτός, όταν του συμβεί κάτι όμορφο, όπως μια νέα σχέση, αντί να επικεντρωθεί στο θετικό αρχίζει και αμφισβητεί το αν του αξίζει αυτή η σχέση και το αν μπορεί να την κρατήσει. Έτσι, μπαίνει σε έναν κυκεώνα αρνητικών σκέψεων του στυλ «ο/η σύντροφός μου θα πρέπει να είχε προηγούμενους συντρόφους ωραιότερους/εξυπνότερους/καλύτερους κοκ από εμένα, οπότε θα με παρατήσει» ή «ποτέ δε συμβαίνουν καλά πράγματα σε μένα» ή «εγώ αποκλείεται να κρατήσω κάτι τόσο όμορφο», ενώ θα ήταν πολύ πιο ρεαλιστικό να σκεφτεί «μου αρέσει πολύ αυτή η σχέση και θέλω να βάλω τα δυνατά μου να την κάνω να πετύχει και να διαρκέσει». Αλλά για να το πει κανείς αυτό μέσα του, πρέπει να έχει μια θετική εσωτερική φωνή και πίστη στον εαυτό του και τις δυνάμεις του.

Θετικές Αλλαγές
Για να αλλάξει κανείς θα πρέπει να ξεκινήσει από τη στάση που έχει απέναντι στον εαυτό του ώστε να αποκτήσει αυτοέλεγχο και αυτοπεποίθηση. Αλλάζοντας την αρνητική σκέψη και καλλιεργώντας την ικανότητα να βλέπει και την άλλη όψη του νομίσματος είναι ένα σημαντικό βήμα.

Δέκα Τεχνικές Αλλαγής
  • Κάντε μια λίστα με τους φόβους σας. Μόνο αν παραδεχτείτε ότι υπάρχουν θα βρείτε λύση στα προβλήματά σας.
  • Σημειώστε με ποιο τρόποι οι φόβοι σας επηρεάζουν τη ζωή σας
  • Σημειώστε τα αρνητικά μηνύματα που σας λέει η εσωτερική σας φωνή
  • Αντικαταστήστε το κάθε αρνητικό μήνυμα με ένα θετικό
  • Δημιουργήστε ένα υποστηρικτικό δίκτυο φίλων και οικογένειας και ξεκόψτε από τα άτομα που σας δημιουργούν προβλήματα ή φέρνουν αρνητισμό στη ζωή σας
  • Διαβάστε βιβλία που θα βοηθήσουν την εξέλιξή σας
  • Δεχτείτε το παρελθόν σας και ταξινομήστε το στο χρονοντούλαπο της ιστορίας
  • Κάντε μια λίστα με τους στόχους σας και τα βήματα που πρέπει να κάνετε για να τους πετύχετε
  • Κάντε ένα βήμα κάθε μέρα. Κάθε φορά που κάνετε κάτι που σας φέρνει πιο κοντά στην πραγμάτωση των στόχων σας θα νιώθετε καλύτερα για τον εαυτό σας.
  • Όταν οι φόβοι και η αυτό-αμφισβήτηση επιστρέφουν μην τρομάξετε: χρησιμοποιήστε τις ικανότητες που έχετε μάθει και έχετε πίστη στον εαυτό σας ότι θα τους ξεπεράσετε.
Διαβάστε περισσότερα »

Καταπολεμήστε το στρες μετά τις διακοπές

Καταπολεμήστε το στρες μετά τις διακοπές
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=33350
17/8/2008


Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D.Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Κλείστε τα μάτια σας μπροστά στη φωτεινή οθόνη του υπολογιστή και φανταστείτε το φωτεινό καλοκαιρινό ουρανό, τη γραμμή του ορίζοντα με τα χρυσοκκόκινα χρώματα το ηλιοβασίλεμα, ένα απαλό αεράκι να χαϊδεύει το πρόσωπό σας... Θυμηθείτε πόσο όμορφα ήταν να ξενυχτάτε και να κοιμάστε μέχρι αργά, να ξυπνάτε και το πρόγραμμα να είναι ανύπαρκτο· κάνατε ό,τι σας ευχαριστούσε και όποτε σας ευχαριστούσε, τρώγατε λουκούλλεια γεύματα, νιώθατε απόλυτα ευτυχισμένοι, ήσαστε σε διακοπές. Πόσο καιρό λείψατε; Μία, δύο ή μήπως τρεις εβδομάδες;
Τώρα όμως, καθώς ανοίγετε τα μάτια σας και αντικρίζετε το χώρο εργασίας σας και όχι το ευχάριστο τοπίο των διακοπών σας, όλα τα ευχάριστα συναισθήματα εξαφανίζονται και, κυριολεκτικά, μέσα σε ένα πρωινό, η ευεργετική επίδραση των διακοπών μοιάζει να έχει εξανεμιστεί. Δεν είστε οι μόνοι! Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο υποφέρουν από το 'σύνδρομο του στρες μετά τις διακοπές'. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη μορφή στρες, που εμφανίζεται ύστερα από μια ιδιαίτερα ευχάριστη και ξεκούραστη (αν όχι σωματικά, πάντως ψυχικά) περίοδο της ζωής μας.
Ο Dr Dov Eden, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ στο Ισραήλ, μελέτησε συστηματικά τα πλεονεκτήματα και το στρες των διακοπών σε εργαζόμενους. Στη διάρκεια της έρευνάς του μέτρησε το επίπεδο του στρες των εργαζομένων πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τις διακοπές τους. Πολλοί από όσους ρωτήθηκαν δήλωσαν ότι τουλάχιστον η μισή από την ευεργετική επίδραση των διακοπών τους εξαφανίστηκε σε τρεις ημέρες και ότι έπειτα από τρεις εβδομάδες ήταν ανύπαρκτη.
Τι ακριβώς είναι το στρες; Πρόκειται για τη φυσική και συναισθηματική αντίδραση του ατόμου σε απαιτητικές καταστάσεις, υποχρεώσεις και αλλαγές. Μετά τις διακοπές πληρούνται και οι τρεις από τις παραπάνω προϋποθέσεις, εφόσον η επιστροφή στη ρουτίνα και στον εργασιακό χώρο αποτελεί αλλαγή, καθώς και απαιτητική κατάσταση, και, φυσικά, υπάρχουν υποχρεώσεις και καθήκοντα, όχι πάντα ευχάριστα, που πρέπει να εκτελεστούν.

Η εργασία θεωρείται βασική πηγή για το στρες, διότι περιλαμβάνει:
  • Ανησυχία για έσοδα/χρήματα
  • Φόρτο εργασίας
  • Διεκπεραίωση πολλών διαφορετικών καθηκόντων σε μικρό χρονικό διάστημα
  • Ένταση με συναδέλφους ή προϊσταμένους
  • Προθεσμίες
  • Σκέψεις (συνήθως αρνητικές)
  • Φόβους και ανησυχίες.

Ποια είναι τα συμπτώματα του στρες μετά τις διακοπές;

  • Στεναχώρια
  • Μελαγχολία
  • Εκνευρισμός
  • Αγχος
  • Κούραση
  • Πονοκέφαλοι
  • Μυϊκοί πόνοι και πιάσιμο
  • Αίσθηση αδυναμίας ανταπόκρισης στις υποχρεώσεις
  • Αίσθηση ότι ακόμα και τα μικροπράγματα φαίνονται 'βουνό'.

Στρατηγικές αντιμετώπισης του στρες μετά τις διακοπές
1. Επανασυνδεθείτε με φίλους και συγγενείς. Μιλήστε για τις διακοπές σας, ρωτήστε για τις δικές τους και απολαύστε -έστω και μέσω της συζήτησης- την αίσθηση της χαλάρωσης και της ξεκούρασης που είχατε.
2. Πριν ξεκινήσετε για τη δουλειά, θυμηθείτε πόσο όμορφα περάσατε και μάλιστα κάτι συγκεκριμένο, όπως η καταγάλανη ακρογιαλιά που κολυμπούσατε. Προσπαθήστε να ξαναζωντανέψετε τις αναμνήσεις σας.
3.Ξεκινήστε κάτι που από καιρό θέλατε να κάνετε και συνεχώς το αναβάλατε.
4.Σκεφτείτε τις επόμενες διακοπές σας! Θα ηρεμήσετε και θα νιώσετε καλύτερα.

Στρατηγικές αντιμετώπισης του στρες μετά τις διακοπές στο γραφείο
1. Επιστρέψτε στη δουλειά και στις υποχρεώσεις σας σταδιακά. Ξεκινήστε από τα πιο εύκολα, από τα μικροπράγματα: διαβάστε, π.χ., τα ηλεκτρονικά ή άλλα μηνύματα που έχετε, τακτοποιήστε το γραφείο σας κ.λπ.
2.Βάλτε μια αναμνηστική φωτογραφία, ένα κοχύλι ή κάποιο φυτό στο γραφείο σας και, ενώ τα κοιτάζετε, θυμηθείτε κάτι όμορφο.
3. Κάντε καταμερισμό της εργασίας σας, ώστε να μην αισθανθείτε ότι πνίγεστε.
4. Ξεκουραστείτε! Συχνά, το στρες και η μελαγχολία αλλάζουν το μεταβολικό ρυθμό σας μετά τις διακοπές.
5. Ασκηθείτε! Η γυμναστική και η άσκηση αποτελούν ίσως τις καλύτερες μεθόδους για την καταπολέμηση του στρες και της μελαγχολίας.
6. Ζητήστε τη βοήθεια συναδέλφων και φίλων.
7. Κάντε καθημερινά κάτι όμορφο για τον εαυτό σας, μην περιμένετε τις επόμενες διακοπές!

Διαβάστε περισσότερα »

Πιστεύετε στην αυτοβελτίωση;

Πιστεύετε στην αυτοβελτίωση;
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=138842
4/8/2008


Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Πολλές φορές βλέπουμε παραδείγματα ή ακούμε παράπονα από ανθρώπους γύρω μας που με τη συμπεριφορά ή τα λόγια τους δηλώνουν ότι κάτι τους φταίει, κάτι δεν τους ικανοποιεί στη ζωή τους, περιγράφουν μια γενική και αόριστη δυσαρέσκεια, μια σκιά στη ζωή τους. Ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι;
Τις πιο πολλές φορές πρόκειται για άτομα έξυπνα, φιλόδοξα, εργατικά, που έχουν θέσει υψηλούς στόχους στη ζωή τους, πιθανόν έχουν πετύχει και πολλούς από αυτούς. Πρόκειται για άτομα που έχουν μια καλή καριέρα ή βρίσκονται στο στάδιο της δημιουργίας της, έχουν καλές σχέσεις με τους γύρω τους, πιθανόν έχουν δημιουργήσει οικογένεια και, με δυο λόγια, έχουν όλα όσα θεωρούνται εχέγγυα της επιτυχίας. Και όμως, αυτοί οι άνθρωποι παραπονιούνται ότι κάτι τους φταίει.

Το γενικό και αόριστο δυσάρεστο συναίσθημα
Υπάρχει ένα παράπονο για ένα γενικό και αόριστο δυσάρεστο συναίσθημα, που πολλές φορές περιγράφεται ως εσωτερική γκρίνια: το άτομο «τρώγεται με τα ρούχα του», είναι δυσαρεστημένο με τον εαυτό του, έχει μια εσωτερική αίσθηση έλλειψης. Επίσης, υπάρχει αίσθηση του ανικανοποίητου, σαν να μη του φτάνουν τα όσα έχει ή τα όσα έχει επιτύχει και θέλει να κυνηγήσει το παραπάνω. Το άτομο αυτό μπορεί να βιώνει συναισθήματα χαράς, όμως δηλώνει ότι πρόκειται για πλαστή ή κούφια χαρά της στιγμής, που δεν έχει βάθος και εξατμίζεται γρήγορα. Το άτομο αυτό συχνά ψάχνει να βρει νόημα στη ζωή του, να αναπληρώσει το εσωτερικό του κενό με κάποιου είδους δημιουργία.

Γιατί οι άνθρωποι παραπονιούνται γενικά και αόριστα;
Συχνά ένας άνθρωπος παραπονιέται γενικά και αόριστα όχι επειδή κάτι πάει πραγματικά στραβά ή έχει μια μεγάλη δυσκολία στη ζωή του (σε αυτές τις περιπτώσεις τα παράπονά του θα είχαν αντικειμενικό λόγο ύπαρξης), αλλά το άτομο έχει μια υποκειμενική αίσθηση τελμάτωσης. Αυτή η αίσθηση δε σχετίζεται με συγκεκριμένα επιτεύγματα ή επιτυχίες που μπορεί να έχει αυτός ο άνθρωπος, αφού και άνθρωποι επιτυχημένοι με αντικειμενικά κριτήρια μπορεί να αισθάνονται έτσι δυσάρεστα.
Με ψυχολογικούς όρους, όταν ένα άτομο καλύψει τις βασικές του, σύμφωνα με την ιεράρχηση των αναγκών κατά Maslow, δηλαδή την ανάγκη για φαγητό, για καταφύγιο και ασφάλεια, τότε του γεννιέται η επιθυμία να καλύψει και άλλες ανάγκες, οι οποίες βρίσκονται υψηλότερα στην πυραμίδα.
Έτσι, αυτή η αρνητική αίσθηση που έχει ο άνθρωπος μπορεί να μετασχηματιστεί σε κάτι θετικό, στο αίτημα για αυτοβελτίωση. Με τον όρο αυτό δεν εννοούμε ότι κάποιος έχει μειονεκτήματα τα οποία θα πρέπει να διορθώσει, αλλά, κυρίως, ότι θέλει να ανελιχθεί σε ένα υψηλότερο επίπεδο.

Τι μπορεί να κάνει κανείς για την αυτοβελτίωσή του;
Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να πετύχει κανείς την αυτοβελτίωσή του και να αισθανθεί καλύτερα, πληρέστερος και πιο ικανοποιημένος με τον εαυτό του και τη ζωή του. Η ανεύρεση νέων χόμπι, ενδιαφερόντων και απασχολήσεων είναι ένα καλό ξεκίνημα στο να βγει κανείς από την προσωπική του τελμάτωση και να επεκτείνει τους ορίζοντές του.
Η διεύρυνση του κοινωνικού του κύκλου, ιδίως με άτομα που έχουν ενδιαφέροντα και περιεχόμενο είναι επίσης ένας άλλος τρόπος εσωτερικής τόνωσης του ατόμου. Το διάβασμα και οι ωραίες συζητήσεις είναι επίσης ένας άλλος τρόπος τον οποίο πολλοί επιλέγουν για την εσωτερική τους αυτοβελτίωση.
Για κάποια άτομα η παρακολούθηση ενός προγράμματος σπουδών (το οποίο δεν τους είναι απαραίτητο επαγγελματικά, αλλά το κάνουν για το κέφι τους) είναι ένας ακόμα δρόμος για την αυτοβελτίωση. Η βαθύτερη γνωριμία με τον εαυτό είναι επίσης ένας σταθερός τρόπος αυτοβελτίωσης, που προέρχεται από το ίδιο το άτομο και δε βασίζεται σε εξωτερικούς παράγοντες.
Τα σεμινάρια αυτοβελτίωσης και αυτογνωσίας καθώς και η ψυχοθεραπεία αποτελούν το βασικό δρόμο προς αυτή την κατεύθυνση. Τέλος, η νοηματοδότηση της ζωής, η εύρεση κάποιου νοήματος καθώς και η συνειδητή βίωση της κάθε στιγμής, (όταν κάποιος κάνει κάτι και στρέφει την προσοχή του σε αυτό και το απολαμβάνει, αντί να το κάνει μηχανικά σκεπτόμενος άλλα πράγματα) είναι τρόποι που οδηγούν στην αυτοβελτίωση και την προσωπική αρμονία.
Διαβάστε περισσότερα »

Αποφεύγοντας ... τον χωρισμό

Αποφεύγοντας ... τον χωρισμό
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=149837
28/7/2008


Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Για πολλούς ανθρώπους που η σχέση τους πήρε την κάτω βόλτα και έπαψαν να είναι ευτυχισμένοι, αντιλαμβάνονται τον επικείμενο χωρισμό. Ακόμα και όταν διαμαρτυρηθούν ότι δεν τον περίμεναν, στην πραγματικότητα τα σημάδια του χωρισμού ήταν εκεί, απλώς δεν τους έδωσαν την πρέπουσα προσοχή ή αποφάσισαν να εθελοτυφλήσουν.
Για πολύ κόσμο η αίσθηση που έχουν σε μια σχέση που δεν πάει καλά περιγράφεται ως εξής: «είναι σαν να βρίσκομαι σε ένα αυτοκίνητο που τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα και ξαφνικά βλέπω μπροστά μου έναν τσιμεντένιο τοίχο».
Αν όμως κανείς προσέχει τα σημάδια γύρω του και κάνει τις αναγκαίες αλλαγές, το αυτοκίνητο μπορεί να σταματήσει χωρίς να συντριβεί στον τοίχο. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και όταν κανείς αντιλαμβάνεται έναν επικείμενο χωρισμό: αν κάνει τις απαιτούμενες αλλαγές είναι πολύ πιθανό ότι ο χωρισμός δεν θα έρθει.

Πρώτο Βήμα - Αναζωπυρώστε τον Έρωτα
Ένας από τους βασικούς λόγους χωρισμού είναι ότι η σχέση έχει τελματώσει. Παρόλο που δεν είναι δυνατό να ξαναγίνει μια σχέση όπως ήταν στην αρχή (αφού ρεαλιστικά δεν είναι στην αρχή!) θα πρέπει να βρει το ζευγάρι τρόπους να αναζωπυρώσει τον έρωτα. Έτσι, καταρχήν είναι σημαντικό να έχουν τα μέλη του ζευγαριού ρεαλιστικές προσδοκίες από τη σχέση και τον/τη σύντροφο. Στην αρχή της σχέσης το άτομο είναι διατεθειμένο να συγχωρήσει τα λάθη του άλλου, ενώ όσο περνάει ο καιρός γίνεται όλο και πιο ανυποχώρητο, κάτι που αναπόφευκτα οδηγεί σε ένταση και καυγάδες.
Ακόμα, είναι απαραίτητο να υπάρχουν «μαγικές» στιγμές που συδαυλίζουν τη σπίθα του έρωτα. Ο ποιοτικός χρόνος είναι απαραίτητος σε κάθε ζευγάρι: οι διακοπές μαζί, έστω και για ένα σαββατοκύριακο (χωρίς παιδιά, παππούδες, γιαγιάδες ή φίλους για αντιπερισπασμό και συμμαχία), ένα δείπνο ή ποτό τετ-α-τετ είναι απλά και πρακτικά πράγματα που μπορεί να κάνει κάθε ζευγάρι. Ωστόσο, πολλοί χρησιμοποιούν αυτό το χρόνο για να γκρινιάξουν, να κατακρίνουν τον άλλον ή να οργανώσουν πρακτικά ζητήματα, κάτι που σαμποτάρει το ρομαντικό χαρακτήρα της «άσκησης» αυτής.
Η σεξουαλική ζωή στην αρχή μιας σχέσης είναι έντονη, παθιασμένη και πηγή απόλαυσης. Όταν αυτό σβήνει δε φταίει αποκλειστικά η ρουτίνα, αλλά και οι πεποιθήσεις και η στάση ζωής του ζευγαριού: όταν οι πονοκέφαλοι και το «δε βαριέσαι» ή τα συσσωρευμένα παράπονα εισέρχονται στην κρεβατοκάμαρα, τότε η ποιότητα και η ποσότητα της σεξουαλικής ζωής παίρνει την κατιούσα. Το να δοκιμάσει το ζευγάρι κάτι νέο, να εκφράσει τις επιθυμίες του και να ξεκινήσει με διάθεση να ευχαριστήσει ο ένας τον άλλον και βέβαια καθένας τον εαυτό του είναι το καλύτερο αντίδοτο στη σεξουαλική τελμάτωση.

Δεύτερο Βήμα - Λύστε τα προβλήματα
Πολύ συχνά τα μέλη του ζευγαριού γνωρίζουν επακριβώς ποιο είναι το πρόβλημα της σχέσης τους, ωστόσο αδρανούν και δε κάνουν τίποτα για να το λύσουν! Παρόλο που η λύση δεν είναι πάντα εύκολη ή γρήγορη, όταν κανείς αφοσιωθεί στο να επιλύσει το πρόβλημα είναι πολύ πιθανό ότι θα σώσει και τη σχέση του.
Αν δεν είναι ξεκάθαρα τα προβλήματα, χρειάζεται να συζητήσει το ζευγάρι, πράγμα που σημαίνει καλοπροαίρετη κουβέντα και όχι αλληλοκατηγορίες και έκφραση θυμού. Όταν ξεκαθαρίσει ποιο είναι το πρόβλημα, καλό είναι να επωμιστούν και οι δυο τις ευθύνες για την ύπαρξη αλλά και την επίλυσή του -αφού σπάνια είναι θέμα μόνο του ενός μέλους του ζευγαριού-.

Τρίτο Βήμα - Δείξτε ότι αναγνωρίζετε την προσφορά του/της συντρόφου σας
Για πολλά ζευγάρια η λέξη «ευχαριστώ» έχει σβήσει από το λεξιλόγιό τους. Είτε από συνήθεια, είτε από κακή διάθεση, είτε επειδή θεωρούν το άλλο άτομο και την προσφορά του δεδομένη, ξεχνούν να του πουν ένα ευχαριστώ. Αυτή η λεξούλα όμως λέει πολλά σχετικά με το πώς νιώθετε για τον/τη σύντροφό σας και πώς του/της το επικοινωνείτε.
Οι άνθρωποι συχνά θεωρούν τους δικούς τους δεδομένους και δεν τους λένε συχνά μια καλή κουβέντα για τα απλά και τα καθημερινά, παρά μόνο εστιάζουν την προσοχή τους στο τι έκανε ο άλλος στραβά. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο/σύντροφος που δέχεται διαρκώς την αρνητική κριτική και όχι τον έπαινο ή την καλή κουβέντα να αισθανθεί ένα κενό και εύκολα να στραφεί σε κάποιο άλλο πρόσωπο, έξω από τη σχέση του που θα του καλύψει αυτή την ανάγκη επιβεβαίωσης και αναγνώρισης.

Ο Δεκάλογος της Πρόληψης του Χωρισμού
1. Ξεθάψτε τις προκλήσεις ή προβλήματα που υπάρχουν στη σχέση και αντιμετωπίστέ τα. Η ζήλια, το φλερτ με άλλα άτομα, η έλλειψη επικοινωνίας ή κοινών ενδιαφερόντων είναι μερικά συχνά προβλήματα. Αν δεν τα αντιμετωπίσετε, θα συνεχίσουν να σας ταλαιπωρούν.
2. Επικοινωνήστε τις προσδοκίες σας: το κάθε μέλος θα πρέπει να δηλώσει τι περιμένει από τη σχέση και να είναι προετοιμασμένο για το ότι θα υπάρχουν διαφορές.
3. Αντιμετωπίστε φόβους από το παρελθόν όταν έρχονται στην επιφάνεια. Φόβοι από παλιές τραυματικές εμπειρίες, σχετικά με την εμφάνιση, κοκ θα πρέπει να αντιμετωπιστούν. Ρωτήστε τον εαυτό σας αν οι φόβοι σας είναι πραγματικοί ή δημιουργείτε ιστορίες με το μυαλό σας για να βασανίζετε τον εαυτό σας.
4. Μάθετε να επικοινωνήστε αποτελεσματικά. Δηλώστε τις ανάγκες σας και ακούστε αυτές του συντρόφου σας.
5. Μάθετε να κατανοείτε, να εκτιμάτε και να δείχνετε αναγνώριση στον/στη σύντροφό σας.
6. Μην βάζετε τον άλλο στο εδώλιο του κατηγορουμένου κάθε φορά που έχετε παράπονα ή θέλετε να εκφράσετε τις επιθυμίες ή τις ανάγκες σας.
7. Μάθετε να λέτε στον/τη σύντροφό σας ότι τον/την αγαπάτε και δείξτε το όχι μόνο με λόγια αλλά και με έργα.
8. Μην παραμελείτε τον εαυτό σας, ούτε στην εμφάνιση ούτε στην ψυχή.
9. Μην προσπαθείτε να λύσετε τα προβλήματά σας όταν είστε θυμωμένοι.
10. Αφιερώστε χρόνο για τους δυο σας, αν όχι μια φορά την εβδομάδα, τουλάχιστον μια φορά το μήνα. Θα πρέπει να είναι ποιοτικός χρόνος και όχι ευκαιρία για να λύσετε πρακτικά ζητήματα.
Διαβάστε περισσότερα »

Οκτώ τρόποι να ακονίσετε τις διανοητικές σας ικανότητες

Οκτώ τρόποι να ακονίσετε τις διανοητικές σας ικανότητες
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=146672
21/7/2008


Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Ένας από τους σημαντικότερους εχθρούς των διανοητικών μας ικανοτήτων είναι το στρες που βιώνουμε σε καθημερινή βάση. Είτε ένα πολύ έντονο γεγονός που προκαλεί στρες είτε πολλοί μικρότερης έντασης στρεσσογόνοι παράγοντες σε καθημερινή βάση είναι δυνατό να επηρεάσουν τις διανοητικές λειτουργίες.
Το αποτέλεσμα είναι ότι άνθρωποι έξυπνοι, ικανοί, συχνά σε υψηλές θέσεις ή με σημαντικά καθήκοντα, να μη μπορούν να λειτουργήσουν σε απλά έργα, τα οποία αντιμετώπιζαν με τις διανοητικές τους ικανότητες στο παρελθόν. Οι διανοητικές αυτές δυσκολίες μπορεί να εντοπίζονται στη μνήμη, στην προσοχή και συγκέντρωσης στη διανοητική «θολούρα» και μπέρδεμα και την οργάνωση.
Ερευνητικά δεδομένα πολλών ετών δείχνουν ότι αυτές τις δυσκολίες μπορεί κανείς να τις ξεπεράσει «ακονίζοντας» τις διανοητικές του ικανότητες και την αντίληψή του, ενώ παράλληλα μειώνει το στρες.

1. Κρατήστε Ημερολόγιο
Έρευνες δείχνουν ότι το να κρατάει κανείς ημερολόγιο έχει σημαντικά οφέλη σε διάφορους τομείς, όπως την ανακούφιση από το στρες αλλά και τη μείωση επεισοδίων σε ιατρικές καταστάσεις όπως είναι το άσθμα. Γράφοντας ημερολόγιο βοηθά κανείς τον εαυτό του να βελτιώσει την ικανότητα σκέψης του και να δημιουργήσει μια καλύτερη ζωή.

2. Ενδυναμώστε με έναν υπνάκο
Όταν κανείς δεν κοιμάται αρκετές ώρες (πράγμα συνηθισμένο για πολλούς ανθρώπους), έχει μειωμένες διανοητικές λειτουργίες και καθυστερημένες αντιδράσεις, αντίστοιχες με αυτές ενός μεθυσμένου οδηγού! Όταν μπορεί κανείς να κοιμηθεί για 30 λεπτά μέσα στην ημέρα, στην ουσία ενδυναμώνει όχι μόνο τη φυσική αλλά και τη διανοητική του κατάσταση.

3. Μειώστε την αρτηριακή πίεση
Πληθώρα μελετών δείχνει ότι υπάρχει συσχέτιση ανάμεσα στην υψηλή αρτηριακή πίεση και τη χαμηλή διανοητική απόδοση, όχι μόνο σε άτομα της τρίτης ηλικίας, αλλά και σε πολύ νεότερης ηλικίας πληθυσμό. Σωστή δίαιτα, άσκηση και μείωση του στρες μπορούν να συντελέσουν στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και, επομένως, να δημιουργήσουν το κατάλληλο έδαφος για κοφτερές διανοητικές ικανότητες.

4. Τα οφέλη του διαλογισμού
Ο διαλογισμός είναι μια πρακτική που προέρχεται από τις φιλοσοφικές παραδόσεις της Ανατολής και δεν αποτελεί κάποια θρησκεία από μόνος του (αν και έχει χρησιμοποιηθεί ως πρακτική σε διαφορετικές μεταξύ τους θρησκείες). Ερευνητικά πειράματα σε εργαστήρια δυτικών χωρών δείχνουν ότι αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τρόπους για να εκγυμνάσει κανείς το νου και την ψυχή του, να μειώσει το στρες και να δρέψει και πολλά άλλα οφέλη στον τομέα της ψυχικής και σωματικής υγείας. Υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί τρόποι για να προσεγγίσει κανείς τον διαλογισμό και κάποιοι από αυτούς είναι ιδιαίτερα προσιτοί για αρχάριους.

5. Ασκηθείτε
Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μη γνωρίζει τα οφέλη της σωματικής άσκησης, αλλά ξέρατε ότι ανάμεσα σε αυτά συγκαταλέγεται και το αυξημένο I.Q. και οι καλύτερες ικανότητες σκέψης και αντίληψης; Έρευνες δείχνουν ότι η αεροβική άσκηση σχετίζεται με τη μείωση του στρες αλλά και τη βελτιωμένη διανοητική απόδοση.

6. Παιχνίδια του... μυαλού
Τα παιχνίδια του νου είναι πολύ ωφέλιμα! Και, προφανώς, δεν εννοούμε τα παιχνίδια που μας παίζει το μυαλό μας ή τα τερτίπια του νου όταν πρόκειται για ερωτικές ή κοινωνικές σχέσεις, πράγματα που όλοι απεχθανόμαστε. Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται τα παιχνίδια που εμπλέκουν την εγκεφαλική λειτουργία, που προκαλούν το νου να λάβει μέρος ενεργά, χωρίς να είναι παθητικός δέκτης κάποιων ερεθισμάτων. Τα παιχνίδια που βοηθούν τις διανοητικές λειτουργίες έχουν το ίδιο αποτέλεσμα στον εγκέφαλο όπως οι ασκήσεις στο σώμα. Τα σταυρόλεξα, το sudoku, τα παζλ, η σύγκριση εικόνων με διαφορές, η ανάγνωση βιβλίων, η απαγγελία, η ενασχόληση με διάφορα χόμπι, όλα αυτά βοηθάνε στο να διατηρηθούν σε υψηλό επίπεδο οι διανοητικές ικανότητες.

7. Ο ρόλος της σωστής διατροφής
Ο ρόλος της σωστής διατροφής τονίζεται από τους ειδικούς κυρίως για τα αποτελέσματα που φέρνει σε σωματικό επίπεδο, αφού προστατεύει από καρδιοπάθειες, διάφορες μορφές καρκίνου και έχει αντιγηραντικές ιδιότητες. Πέρα από αυτά τα πολύ σημαντικά οφέλη, η σωστή διατροφή μπορεί να βοηθήσει και στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου, να βελτιώσει τις διανοητικές επιδόσεις και να βοηθήσει το άτομο να λειτουργήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Επειδή το στρες επιδεινώνει την όρεξη και τις επιλογές φαγητού που κάνει το άτομο, είναι σημαντικό να διατηρεί κανείς μια ισορροπημένη δίαιτα ακόμα και σε περιόδους έντονου στρες, ώστε σώμα και εγκέφαλος να ωφεληθούν.

8. Διαλέξτε ένα καλό βιβλίο
Το διάβασμα αποτελεί μια θαυμάσια απόδραση από το στρες και, από την άλλη, ασκεί τους διανοητικούς... μυς. Είτε πρόκειται για βιβλία αυτοβοήθειας σε κάποιο συγκεκριμένο τομέα, είτε για κάποιο μυθιστόρημα ή αστυνομικό, είτε για ποίηση ή για κάποιο βιβλίο που διδάσκει σε απλά βήματα πώς να κατακτήσετε ένα νέο χόμπι, σε κάθε περίπτωση το καλό βιβλίο αποτελεί μια μοναδική εμπειρία ψυχικού εμπλουτισμού. Με αυτό τον τρόπο μπορεί κανείς να μειώσει το στρες του, να αποκτήσει νέες ιδέες για να τις χρησιμοποιήσει στη συζήτηση στην κοινωνική του ζωή, ενώ παράλληλα βελτιώνει τις διανοητικές του ικανότητες.

Πηγή Πληροφοριών
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορεί κανείς να ανατρέξει στο βιβλίο «Η Νευροψυχολογία του Στρες της Καθημερινής Ζωής» της Λίζας Βάρβογλη, εκδόσεις Καστανιώτη.
Διαβάστε περισσότερα »

Οι κρυφές αιτίες του καλοκαιρινού στρες

Οι κρυφές αιτίες του καλοκαιρινού στρες
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=149275
14/7/2008

Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Καλοκαίρι, διακοπές, η ζωή είναι ωραία και εύκολη-σωστά; Απ' ότι φαίνεται όχι για όλους. Ενώ το καλοκαίρι είναι συνώνυμο της ξενοιασιάς για κάποιους, για άλλους φέρνει απροσδόκητους στρεσογόνους παράγοντες και αγχωτικές καταστάσεις. Ποιες είναι οι αιτίες του καλοκαιρινού στρες;

Σχέσεις, σχέσεις και πάλι σχέσεις!
Η καλοκαιρινή περίοδος είναι η εποχή που υπενθυμίζει την ανάγκη να διαχειριστούμε τις ερωτικές και κοινωνικές σχέσεις μας, κάτι το οποίο προκαλεί πρόσθετο στρες.

Παντρεμένοι
Για πολλά παντρεμένα άτομα, που δεν έχουν καλή σχέση με τον/τη σύζυγό τους το καλοκαίρι και οι υποχρεωτικές διακοπές μαζί έχει την ίδια βαρύτητα με τα καταναγκαστικά έργα. Η συμβίωση σε έναν μικρό χώρο ξενοδοχείου ή ενοικιαζόμενου δωματίου ή σπιτιού, χωρίς δικλείδες ασφαλείας (όπως π.χ. πάω το πρωί στη δουλειά, στο γυμναστήριο, κ.λπ.) και χωρίς πολλές δυνατότητες διαφυγής εντείνουν τις ήδη άσχημες σχέσεις ενός ζευγαριού.

Ανύπαντροι
Αλλά και για τα άτομα που δεν είναι παντρεμένα οι διακοπές μπορεί να αποτελούν πηγή στρες: η επιθυμία του να βρει κανείς σύντροφο ή παρέα για να πάει διακοπές είναι μια σημαντική ανησυχία, όπως και η αγωνία του πώς θα περάσει κανείς με άτομα με τα οποία δεν είναι εξοικειωμένος. Αλλά ακόμα και όταν υπάρχει σύντροφος, η μια εβδομάδα μαζί του δεν είναι υποχρεωτικά χαλαρή και ήρεμη: πολλοί άνθρωποι αγωνιούν για διάφορα ζητήματα που θα προκύψουν στη σύντομη αυτή συμβίωση: από το πώς θα είναι το να βρίσκονται συνέχεια μαζί, τι θα έχουν να πουν, πώς θα είναι η σεξουαλική τους ζωή, μέχρι το πώς θα πάνε στην τουαλέτα.

Η μόνιμη παρουσία των παιδιών
Σχεδόν για όλους τους γονείς, οι καλοκαιρινές διακοπές είναι συνδεδεμένες με τους τρεις μήνες ξενοιασιάς και ελευθερίας που έχουν τα παιδιά τους από τις σχολικές τους υποχρεώσεις. Κι ενώ είναι πολύ όμορφο να βρίσκεται κανείς με τα παιδιά του και να περνάει ποιοτικό χρόνο μαζί τους, από ένα σημείο και μετά πολλοί γονείς βρίσκουν ότι στερεύουν από ιδέες και ενέργεια για να κάνουν πράγματα μαζί με τα παιδιά τους και ότι, τελικά, οι καλοκαιρινές διακοπές έχουν πιο πολλές απαιτήσεις απ' ότι η σχολική χρονιά.
Το να βρουν οι γονείς διασκέδαση για τα παιδιά, να κρατάνε το σπίτι καθαρό, να προσπαθούν να σταματήσουν τους καβγάδες και τη γκρίνια των αδερφιών, το να προσπαθούν να οργανώσουν διαμονή σε κατασκήνωση, στο χωριό με τη γιαγιά και τον παππού, ή να βρουν φύλαξη για τα παιδιά και να έχουν επιπλέον να εργαστούν οι ίδιοι, είναι πιο εξουθενωτικό από τη χειμερινή ρουτίνα.

Οι προσδοκίες από τις διακοπές
Ενώ οι διακοπές είναι σημαντικές και αποτελούν έναν καλό τρόπο να γεμίσει κανείς μπαταρίες ψυχικά και σωματικά, συχνά προκαλούν πρόσθετο στρες. Ο προγραμματισμός και η οργάνωση του «που-με ποιους-πότε», αλλά και ο συντονισμός με τις άδειες των συναδέλφων, ο φόρτος εργασίας και το άγχος «να παραδώσω και αυτό πριν τις διακοπές» προκαλούν πρόσθετο στρες.
Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα για τους σημερινούς εργαζόμενους να δεχτούν ένα τηλεφώνημα από το γραφείο στη διάρκεια των διακοπών και να χρειαστεί να περάσουν κάποιες ώρες λύνοντας τηλεφωνικά ένα πρόβλημα ή συμμετέχοντας σε ένα conference call. Η ύπαρξη διαδικτύου στον τόπο της θερινής διακοπής είναι πλέον απαραίτητα για πολλούς, αφού τους επιτρέπει γρήγορη πρόσβαση στο ηλεκτρονικό τους ταχυδρομείο και τα ζητήματα της εργασίας τους. Έτσι, τα καλά της τεχνολογίας εύκολα μετατρέπονται σε αρνητικά όταν πρόκειται για την εύθραυστη ηρεμία των διακοπών. Με αυτό τον τρόπο όμως, το να μπορεί να βρίσκεται κανείς εικονικά στο γραφείο, από την ξαπλώστρα του στην παραλία, μπορεί να έχει το πλεονέκτημα του ότι δεν έχει φυσική παρουσία στην εργασία, το μεγάλο μειονέκτημα όμως είναι ότι τελικά εργάζεται και δεν κάνει αυτό που η λέξη διακοπές λέει: διακοπή από την εργασιακή καθημερινότητα.

Κάλυψη συναδέλφων
Κάποιοι άνθρωποι επιλέγουν να μην πάρουν διακοπές τους πιο «καυτούς» -κυριολεκτικά και μεταφορικά- μήνες και να τις αφήσουν για αργότερα, όταν οι συνάδελφοι τους θα βρίσκονται στο πόστο τους. ενώ κάτι τέτοιο έχει τη θετική του πλευρά, ωστόσο πολύ εύκολα βρίσκεται κανείς ως το λαιμό στις υποχρεώσεις, καλύπτοντας όχι μόνο τις δικές του υποχρεώσεις, αλλά και αυτές συναδέλφων που βρίσκονται σε άδεια. Αλλά και με τους αργούς ρυθμούς του καλοκαιριού και το «ξεμυάλισμα» από τις θερινές χαρές και απολαύσεις, αυτοί που μένουν στην πόλη στρεσσάρονται για να περάσουν καλά και να εκμεταλλευτούν τις όποιες ευκαιρίες για διασκέδαση.

Υπερβολική δόση διασκέδασης
Όπως και η περίοδος των χριστουγεννιάτικων διακοπών, έτσι και το καλοκαίρι φέρνει μαζί του ευκαιρίες για κοινωνικοποίηση, διασκέδαση, διακοπή της ρουτίνας, και υψηλές προσδοκίες για διασκέδαση και ευχαρίστηση. Με τη μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας και τον ζεστό καιρό οι άνθρωποι θέλουν να είναι έξω και να περνάνε όμορφα. Αυτό σημαίνει λιγότερο ύπνο για τους εργαζόμενους, πιο εντατικούς ρυθμούς διασκέδασης (άρα και κούρασης) και πολύ πιο γεμάτο πρόγραμμα, με την ένταση του «να τα προλάβω όλα». Κάτι τέτοιο όμως οδηγεί και σε αυξημένο στρες, αφού το στρες δε σχετίζεται μόνο με δυσάρεστα, αλλά και με ευχάριστα γεγονότα.
Διαβάστε περισσότερα »

Μήπως είστε τελειομανής;

Μήπως είστε τελειομανής;
Γιατί υποφέρετε και πώς να το διαχειριστείτε σωστά
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=148382
7/7/2008

Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Η τελειομανία μπορεί εύκολα να σας κοστίσει την ψυχική σας ηρεμία, τη χαρά της ζωής αλλά και την αυτοπεποίθησή σας. Πρόκειται για μια διαδικασία που συντελείται σταδιακά και συνήθως αντιλαμβάνεται κανείς ότι έγινε τελειομανής αφότου συντελεστεί αυτό και όχι στην πορεία.
Η τελειοθηρία αυξάνει τα επίπεδα του στρες και της δυσαρέσκειας σε καθημερινή βάση. Το παράδοξο είναι ότι ενώ κανείς προσπαθεί να φτάσει στο τέλειο για να ανακουφιστεί από το στρες και να νιώσει καλύτερα, στην πραγματικότητα βάζει τον πήχη κάθε φορά ψηλότερα, με αποτέλεσμα να μη νιώθει ποτέ καλά.

Τα χαρακτηριστικά της τελειοθηρίας
Μήπως οι υψηλές προσδοκίες καταστρέφουν την εσωτερική σας γαλήνη;
Αν αναρωτιέστε μήπως είστε τελειομανής, το πιθανότερο είναι ότι είστε, τουλάχιστον σε ένα βαθμό! Οι τελειομανείς μοιάζουν με τα άτομα που κυνηγούν τις υψηλές επιδόσεις, αν και οι δύο κατηγορίες παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές, οι οποίες συμβάλλουν στο στρες της τελειοθηρίας.

Απόλυτη Σκέψη
Οι τελειομανείς, όπως και οι άνθρωποι με υψηλές επιδόσεις, θέτουν υψηλούς στόχους και εργάζονται σκληρά για την επίτευξή τους. Ωστόσο, τα άτομα με υψηλές επιδόσεις ικανοποιούνται όταν κατακτήσουν το στόχο τους ή έστω φτάσουν κοντά σε αυτόν, ενώ οι τελειομανείς δε δέχονται τίποτε άλλο από την τελειότητα.

Επικριτική Ματιά
Οι τελειομανείς είναι πολύ επικριτικοί με τον εαυτό τους. Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις νιώθουν υπερηφάνεια για τα επιτεύγματά τους και υποστηρίζουν τους άλλους, ενώ οι τελειομανείς είναι μονίμως δυσαρεστημένοι με τον εαυτό τους και εντοπίζουν τις ατέλειες στη δική τους δουλειά και σε αυτή των άλλων. Η εμμονή τους με την ατέλεια είναι τέτοια, που δεν τους επιτρέπει να αντιληφθούν τίποτε άλλο, με αποτέλεσμα να είναι επικριτικοί και σκληροί με τον εαυτό τους και τους γύρω τους.

Κίνητρο και Φόβος
Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις τείνουν προς τους στόχους τους με την επιθυμία και το κίνητρο να τους πραγματοποιήσουν και ευχαριστιούνται με την όποια πρόοδο σε αυτή την κατεύθυνση. Οι τελειομανείς, από την άλλη, αισθάνονται φόβο και άγχος σχετικά με τους στόχους τους και ο φόβος μήπως και δεν τους πραγματοποιήσουν τους ωθεί σε δράση. Οι τελειομανείς θεωρούν αποτυχία αν δεν φτάσουν στην τέλεια πραγματοποίηση του στόχου τους.

Μη ρεαλιστικοί Στόχοι
Οι στόχοι των τελειοθήρων δεν είναι πάντα ρεαλιστικοί και πραγματοποιήσιμοι. Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις θέτουν υψηλούς στόχους και αισθάνονται ενθουσιασμό ή ένα κύμα αδρεναλίνης όταν φτάσουν και λίγο πιο ψηλά, οι τελειομανείς θέτουν μη ρεαλιστικούς στόχους, οπότε ούτε πετυχαίνουν ούτε είναι ευχαριστημένοι.

Επικέντρωση στο Αποτέλεσμα
Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις ευχαριστιούνται το κυνήγι του στόχου όσο και την πραγμάτωσή του, ενώ αντίθετα οι τελειομανείς δε μπορούν να βρουν ευχαρίστηση σε τίποτε άλλο παρά στην επίτευξη του στόχου τους. Είναι τόσο απορροφημένοι από τον ίδιο τον στόχο τους και το φόβο της αποτυχίας, που δεν απολαμβάνουν τη διαδικασία της προσωπικής πορείας και ανάπτυξης.

Κατάθλιψη από Ανεκπλήρωτους Στόχους
Οι τελειοθήρες είναι λιγότερο χαρούμενοι και ήρεμοι από τα άτομα που έχουν υψηλές επιδόσεις. Οι τελευταίοι επανέρχονται σύντομα μετά από μια αποτυχία, ενώ οι τελειοθήρες αυτομαστιγώνονται για τις αποτυχίες τους. Αυτό βέβαια οδηγεί...
...στον Φόβο της Αποτυχίας
ο οποίος είναι πολύ έντονος στους τελειομανείς. Και αφού οτιδήποτε άλλο εκτός από την απόλυτη επιτυχία θεωρείται αποτυχία, αυτό οδηγεί στη...
...Χρονοτριβή και Αναβολή:
Αν και μοιάζει παράδοξο, ωστόσο οι τελειομανείς χρονοτριβούν και αναβάλλουν αυτά που έχουν να κάνουν, γιατί αν δεν τα κάνουν τέλεια θεωρούν ότι έχουν αποτύχει, ενώ το να μην τα κάνουν καθόλου και να τα αναβάλουν είναι γι' αυτούς παροδικά καλύτερο. Έτσι όμως διατηρείται το αίσθημα της αποτυχίας, με αποτέλεσμα να παγιδεύονται σε έναν φαύλο κύκλο.
Αμυνα
Επειδή το να μην είναι τέλειοι δημιουργεί στους τελειομανείς στναχώρια και φόβο, τείνουν να μη δέχονται την εποικοδομητική κριτική και να είναι αμυντικοί απέναντι σε κάθε σχόλιο, ενώ τα άτομα με υψηλές επιδόσεις αξιοποιούν την κάθε κριτική ως πληροφορία για βελτίωση.

Χαμηλή Αυτοεκτίμηση
Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις έχουν αντίστοιχα υψηλό αυτοεκτίμηση, σε αντίθεση με τους τελειομανείς. Αυτοί τείνουν να είναι επικριτικοί με τον εαυτό τους, να εστιάζουν σε λάθη και παραλείψεις και να μη πιστεύουν τελικά στις δυνάμεις τους και τον ίδιο τους τον εαυτό. Συχνά απομονώνονται και απομακρύνουν τους ανθρώπους από γύρω τους.

Πώς αλλάζει;
Ανάλυση Κόστους
Μελετήστε τα χαρακτηριστικά της τελειοθηρίας σας. Παρόλο που μπορεί να θεωρείτε ότι σας βοηθούν, το πιθανότερο είναι ότι αποτελούν τροχοπέδη.

Αυτογνωσία
Κατανοήστε τη συμπεριφορά σας και τις πηγές της. Κρατήστε ημερολόγιο με τις σκέψεις τελειομανίας και προσπαθήστε να βρείτε αντίλογο.

Αλλάξτε την εσωτερική σας φωνή
Απαντήστε στην εσωτερική σας φωνή, που σας λέει ότι δεν τα καταφέρατε, ότι δεν τα κάνατε όλα τέλεια και ότι αποτύχατε, με επιχειρήματα και ρεαλιστικό απολογισμό. Οι αρνητικές σκέψεις καταστρέφουν την αυτοεκτίμηση και διαιωνίζουν επιζήμιες συμπεριφορές.

Θετικό βλέμμα
Τελειομανία σημαίνει ότι κανείς βλέπει μόνο τα στραβά και τα ανάποδα και δεν αναγνωρίζει τα θετικά -στον εαυτό του ή τους άλλους-. Μαλακώστε την τάση σας να βλέπετε όλα τα λάθη και τα αρνητικά και παρατηρήστε παράλληλα και τα θετικά.
Διαβάστε περισσότερα »

Μήπως διαπράττετε... συναισθηματική απιστία;

Μήπως διαπράττετε... συναισθηματική απιστία;
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=146378
30/6/2008


Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Οι περισσότεροι άνθρωποι ορίζουν την απιστία προς τον/τη σύντροφό τους ως τη σύναψη σεξουαλικών σχέσεων με κάποιο άλλο άτομο, χωρίς να το γνωρίζει ο/η σύντροφος. Ωστόσο, όλο και περισσότερα άτομα, και των δυο φύλων διαμαρτύρονται ότι η σχέση τους έχει «πάρει την κάτω βόλτα» ή έχει δηλητηριαστεί λόγω συναισθηματικής απιστίας. Δηλαδή, ο ένας από τους δύο στη σχέση, χωρίς να έχει σεξουαλικές σχέσεις με κάποιο άλλο άτομο, με κάποιο τρόπο έχει δώσει την καρδιά του εκεί.

Τεστ: Μήπως διαπράττετε... συναισθηματική απιστία;
  1. Υπάρχει στο γάμο/μόνιμη σχέση σας συνεχιζόμενη εχθρότητα και συγκρούσεις;
  2. Νιώθετε συναισθηματική απομάκρυνση από τον/τη σύντροφό σας;
  3. Είναι δύσκολο να συζητήσετε με τον/τη σύντροφό σας;
  4. Μοιράζεστε περισσότερα με τον φίλο/τη φίλη σας απ' ότι με τον/τη σύντροφό σας;
  5. Θεωρείτε ότι ο φίλος/ η φίλη σας σας καταλαβαίνουν καλύτερα απ' ότι ο/η σύντροφός σας;
  6. Αισθάνεστε σεξουαλική έλη για τον φίλο/τη φίλη σας;
  7. Η φράση «είμαστε μόνο φίλοι» είναι η εξήγησή σας για τη στενή αυτή φιλία;
  8. Γνωρίζει ο/η σύντροφός σας για αυτή τη στενή φιλία ή αποτελεί μυστικό;
  9. Περιμένετε ανυπόμονα να βρεθείτε με τον φίλο/τη φίλη σας περισσότερο απ' ότι με τον/τη σύντροφό σας;

Απάντηση:
Αν απαντήσατε «ναι» σε περισσότερες από 2 ή 3 ερωτήσεις, τότε πιθανότατα έχετε εμπλεχθεί σε συναισθηματική απιστία και θα πρέπει να ετοιμαστείτε να αντιμετωπίσετε τις συνέπειές της στη σχέση σας.


Τι ακριβώς είναι η συναισθηματική απιστία;
Η συναισθηματική απιστία συνήθως ξεκινάει απλά και αθώα σαν μια όμορφη φιλία. Καθώς επενδύει κανείς συναισθηματική ενέργεια και χρόνο στο άτομο που δεν είναι ο/η σύζυγος ή ο/η μόνιμη σύντροφος, αυτό που θα μπορούσε να περιγραφεί ως πλατωνική φιλία αρχίζει να μετατρέπεται σε έναν ισχυρό συναισθηματικό δεσμό που υπονομεύει το στενό δέσιμο της ερωτικής σχέσης που προϋπάρχει (είτε μέσω γάμου είτε μέσω μιας σταθερής σχέσης).
Στη συναισθηματική απιστία το άτομο όχι μόνο επενδύει περισσότερη ψυχική ενέργεια στην εξωσυζυγική σχέση, αλλά και βασίζεται για φιλία και συναισθηματική υποστήριξη στο άτομο έξω από το γάμο του. είναι πιθανό ότι μέσα από αυτή την ψυχική και πνευματική εγγύτητα στη συνέχεια θα προκύψουν και σεξουαλικές επιθυμίες.
Παρόλο που πολλοί άνθρωποι θέλουν να πιστεύουν ότι μια συναισθηματική απιστία είναι ανώδυνη, η πράξη δείχνει ότι είναι ένα είδος απιστίας που σαμποτάρει τον γάμο. Πολλές φορές η συναισθηματική απιστία οδηγεί στη δημιουργία μιας κρυφής σεξουαλικής σχέσης, οπότε έτσι πλήττεται ο γάμος ή η μόνιμη σχέση.
Το δίκτυο MSNBC βρήκε σε έρευνά του ότι περίπου 50% των περιπτώσεων συναισθηματικής απιστίας τελικά καταλήγουν και σε σεξουαλική απιστία. Για τους περισσότερους ανθρώπους, το να ανακαλύψουν ότι ο/η σύντροφός τους διαπράττει ακόμα και συναισθηματική απιστία είναι ψυχικά επώδυνο, αφού νιώθουν προδομένοι και εγκατελειμένοι.


Πότε υπάρχει συναισθηματική απιστία;
Αν αισθάνεστε ότι η συναισθηματική ενέργεια του συντρόφου σας είναι περιορισμένη και ότι ξαφνικά προτιμά να μοιράζεται τα συναισθήματα και τις σκέψεις του με κάποιο άλλο άτομο, τότε πιθανότατα έχει αναπτύξει έναν άλλο συναισθηματικό δεσμό.
Τα άτομα που διαπράττουν συναισθηματική απιστία συνήθως δεν αισθάνονται ενοχές, γιατί δεν υπάρχει το σεξουαλικό κομμάτι για το οποίο μπορεί να κατηγορηθούν. Ωστόσο, ο/η σύντροφος ψυχολογικά εισπράττει τα ίδια αρνητικά συναισθήματα από τη συναισθηματική ή τη σεξουαλική απιστία. Ο λόγος είναι ότι και στις δύο περιπτώσεις υπάρχουν ψέματα, δόλος, κακοπιστία και αισθήματα προδοσίας και εγκατάλειψης.


Πώς διαφέρει η συναισθηματική απιστία από την πλατωνική φιλία;
Μια πλατωνική φιλία μπορεί να εξελιχθεί σε συναισθηματική απιστία όταν η επένδυση ευαίσθητων προσωπικών πληροφοριών περάσει το όριο που συνήθως θέτει ένα παντρεμένο ζευγάρι ή η κοινωνία.
Η πλατωνική φιλία είναι μια κατάσταση την οποία γνωρίζει και επικροτεί ο περίγυρος των φίλων, ενώ όταν η σχέση παίρνει διαστάσεις συναισθηματικής απιστίας τα μέλη της την κρατάνε κρυφή.
Στην πλατωνική φιλία δεν υπάρχει σεξουαλική έλξη, κάτι το οποίο τα μέλη της σχέσης συναισθηματικής απιστίας προσπαθούν να καταπνίξουν και να συγκαλύψουν.
Πώς να προστατέψετε το γάμο σας ή τη σχέση σας από τη συναισθηματική απιστία
Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις σχετικά με το πώς μπορεί κανείς να προστατεύσει το γάμο ή τη σχέση του από τη συναισθηματική απιστία. Ίσως ο καλύτερος τρόπος είναι να επιθυμεί κανείς να είναι σε αυτόν το γάμο ή σταθερή σχέση και να συνεργάζεται με τον/τη σύντροφό του για να δημιουργήσει μια γερή βάση εμπιστοσύνης, φιλίας, και επικοινωνίας.
Μήπως να περιορίσει κανείς τις κοινωνικές του σχέσεις; Σίγουρα όχι!
Μια άποψη που έχει εκφραστεί είναι να περιορίσει κανείς τις κοινωνικές του σχέσεις, ιδίως τις φιλίες με το αντίθετο φύλο. Ο συγγραφέας αυτής της άποψης M. Gary Neuman (το βιβλίο του έχει τίτλο: Emotional Infidelity: How to Affair-Proof Your Marriage and 10 Other Secrets to a Great Relationship) πιστεύει ότι αυτού του είδους η αστυνόμευση είναι ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσει κανείς τον γάμο του από συναισθηματική απιστία.
Ωστόσο, κάτι τέτοιο αντιβαίνει στην κοινή λογική και την εμπειρία: δημιουργεί απομόνωση στο γάμο και την αίσθηση ότι τα μέλη της σχέσης είναι αποκομμένα από τον περίγυρό τους, κάτι που πολλές έρευνες δείχνουν ότι είναι επιβλαβές τόσο για το άτομο όσο και για τη σχέση του.
Η ιδέα του Neuman που περιορίζει τις διαπροσωπικές σχέσεις είναι λανθασμένη γιατί έτσι είναι σαν να προτείνει ότι ο/η σύντροφος έχει αποκλειστικότητα και δικαιώματα 100% πάνω στον «έτερο ήμισυ» και τις προτιμήσεις του σε φίλους, ενδιαφέροντα, και αίσθηση του προσωπικού του χώρου και ιδιωτικότητας.

Δημιουργήστε γερή βάση εμπιστοσύνης, φιλίας, και επικοινωνίας

  • Δημιουργήστε συνθήκες για αρμονική ζωή μεταξύ σας
  • Δημιουργήστε χαρούμενες στιγμές και μάθετε να μοιράζεστε την ευχαρίστηση
  • Μην αφήνετε τον εκνευρισμό να συσσωρευτεί: μιλήστε ανοιχτά για ό,τι σας δυσαρεστεί και προσπαθήστε να βρείτε λύσεις ή τη χρυσή τομή
  • Δοκιμάστε το σωματικό άγγιγμα, 5-6 φορές τη μέρα
  • Προγραμματίστε ένα «ραντεβού» για τους δυο σας
  • Κρατήστε τα κανάλια της επικοινωνίας ανοιχτά: κάντε 3-4 βαθιές συζητήσεις την εβδομάδα (πέρα από πρακτικά/οργανωτικά ζητήματα)
  • Επενδύστε στην ερωτική ευχαρίστηση μεταξύ σας
  • Δείξτε σεβασμό ο ένας προς τον άλλον
  • Δείξτε την υποστήριξή σας ο ένας προς τον άλλον
  • Σεβαστείτε ο ένας τα όνειρα του άλλου και βοηθήστε τον να τα πραγματοποιήσει
  • Μη θεωρείτε τη σχέση σας δεδομένη, κάντε μικρά ή μεγάλα πράγματα για να την κρατήσετε ζωντανή και ευτυχισμένη.
  • Να θυμάστε ποιες είναι οι αξίες σας και να τις συζητάτε με τον/τη σύντροφό σας
  • Να θυμάστε ότι αποφασίσατε να είστε μαζί με τον/τη σύντροφό σας και τον λόγο που τον/την ερωτευτήκατε και κάνατε αυτή την επιλογή
  • Αν νιώθετε την ανάγκη να δημιουργήσετε έναν άλλο δεσμό, διερευνήστε τα βαθύτερα αίτια, τις ανάγκες σας και πάρτε αποφάσεις ώστε να διατηρήσετε εσωτερική και εξωτερική ισορροπία. Ενημερώστε τον/τη σύντροφό σας και επιλέξτε αν θα μείνετε ή θα φύγετε.
Διαβάστε περισσότερα »

Αντιμετωπίζοντας την επόμενη μέρα μιας μεγάλης απογοήτευσης

Αντιμετωπίζοντας την επόμενη μέρα μιας μεγάλης απογοήτευσης
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=143528
23/6/2008

Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Πόσο δύσκολο είναι να αντιμετωπίσει κανείς μια απογοήτευση; Η πρώτη στιγμή που δέχεται κανείς την απογοήτευση υπάρχει σοκ, έκπληξη, θυμός, φόβος, πόνος, ίσως η αίσθηση της κατάρρευσης. Οι περισσότεροι άνθρωποι ανατρέχοντας στο κοντινό ή το μακρινό παρελθόν τους μπορούν να εντοπίσουν τουλάχιστον μια περίπτωση κατά την οποία αισθάνθηκαν μεγάλη απογοήτευση.
Συνήθως η λέξη «απογοήτευση» μας φέρνει συνειρμικά στο νου την ερωτική απογοήτευση, αλλά σίγουρα αυτό δεν είναι το μόνο είδος απογοήτευσης που υπάρχει. Γενικά, υπάρχει η κατηγορία των συναισθηματικών απογοητεύσεων, και εδώ περιλαμβάνονται οι ερωτικές, οι οικογενειακές οι φιλικές απογοητεύσεις. Έχουμε όμως και την απογοήτευση που σχετίζεται με τον επαγγελματικό τομέα ή τα οικονομικά ζητήματα και έχουμε μικρές ή μεγάλες απογοητεύσεις που σχετίζονται λίγο-πολύ με κάθε τομέα της ζωής.
Ανατομία της απογοήτευσης
Η απογοήτευση είναι το συναίσθημα που ακολουθεί όταν υπάρξει μια ξαφνική αντίθεση ανάμεσα σε αυτό που ίσχυε ή που πιστεύαμε και σε αυτό που ξαφνικά αποκαλύπτεται ή συμβαίνει. Έτσι, όταν αισθανόμαστε σιγουριά και ασφάλεια για ένα πρόσωπο, μια κατάσταση ή ένα πράγμα και ξαφνικά αυτό πάψει να ισχύει τότε γεννιέται η απογοήτευση.
Ακόμα, η αίσθηση ότι έχουμε τις σωστές πληροφορίες, ότι ελέγχουμε τα πράγματα βάσει των στοιχείων που έχουμε ή των κινήσεων που κάνουμε μας δίνουν την αίσθηση ότι είμαστε σε καλό δρόμο και ότι τα πράγματα θα πάρουν μια συγκεκριμένη, ευνοϊκή τροπή, όπως το επιθυμούμε. Όταν λοιπόν υπάρχει σύγκρουση σε αυτά θεωρούμε ότι θα λυθεί υπέρ μας ή ότι θα καταφέρουμε να βγούμε κερδισμένοι: όταν αυτό δεν επιβεβαιώνεται, το άτομο βιώνει απογοήτευση.
Η απογοήτευση συχνά πάει χέρι-χέρι με τον θυμό, την πίκρα, την ανασφάλεια, την αίσθηση προδοσίας, απόρριψης και απώλειας ελέγχου.
Πώς διαχειριζόμαστε μια απογοήτευση;
Τι γίνεται λοιπόν μετά το πρώτο σοκ; Τα συναισθήματα της απογοήτευσης γίνονται ένα παραπέτασμα το οποίο κόβει τη «θέα» από τον υπόλοιπο κόσμο. Αυτό σημαίνει ότι το απογοητευμένο άτομο αδυνατεί να δει τα πράγματα πέρα από τον εαυτό του ή να λάβει υπόψη του άλλες πληροφορίες. Ο θυμός τον οποίο βιώνει το απογοητευμένο άτομο, τόσο προς τον εαυτό του όσο και προς τους άλλους, αποτελεί ένα μεγάλο εμπόδιο στο να ξεπεράσει την άσχημη κατάσταση.
Έτσι, μια βασική αρχή μετά την απογοήτευση είναι να εξετάσει κανείς τις γνωστικές του διαδικασίες, δηλαδή το τι ακριβώς σκέφτεται και πώς αυτές οι σκέψεις οδηγούν στα αρνητικά συναισθήματα και κατ' επέκταση το μπλοκάρισμα που έχει. Αυτό που χρειάζεται λοιπόν είναι να εξετάσει κανείς τα δεδομένα του: τι πιστεύει ότι έγινε, γιατί πιστεύει ότι συνέβη έτσι, τι πραγματικά έγινε, πώς βλέπει το συγκεκριμένο συμβάν κάποιο άλλο εμπλεκόμενο άτομο και πώς θα έβλεπε την κατάσταση ένας τρίτος.
Εξίσου σημαντικό είναι να εξετάσει κανείς το περιεχόμενο των σκέψεων του: αν αυτές είναι καταστροφικές (τώρα όλα τελείωσαν, δεν θα μπορέσω ποτέ να ξανακάνω σχέση/επαγγελματική συμφωνία, κλπ) ή αν προβλέπουν κάποια καταστροφή (αφού συνέβη αυτό, τότε θα συμβεί κάτι ακόμα χειρότερο), τότε το άτομο μπλοκάρει τον εαυτό του και δεν αφήνει περιθώρια να συνέλθει.
Ο αυτοσεβασμός και η αξιοπρέπεια είναι έννοιες-κλειδιά στο πώς να χειριστεί κανείς μια δύσκολη κατάσταση: χωρίς δραματικές εκδηλώσεις, υπερβολές, δηλώσεις και αντιδράσεις για τις οποίες ίσως μετανιώσει το άτομο. Με αυτό τον τρόπο βοηθάει τον εαυτό του να μην παρεκτραπεί, με την έννοια ότι βάζει κάποια όρια στον πόνο και άρα στην ίαση.
Ο ρεαλισμός είναι επίσης σημαντικός: δεν είναι πάντα δυνατό να πετυχαίνουν όλα τα σχέδια και να επιβεβαιώνονται όλες οι προσδοκίες, οπότε δεν υπάρχει λόγος να λειτουργεί κανείς πιστεύοντας ότι όλα θα πάνε κατ'ευχήν -είναι ο σίγουρος τρόπος για να απογοητευτεί.
Τέλος, μια δόση αισιοδοξίας είναι πάντα απαραίτητη: το άτομο μπορεί να αποτιμήσει την αρνητική κατάσταση, να υπολογίσει πιθανές διορθωτικές κινήσεις και μελλοντικούς χειρισμούς και να πιστέψει ότι θα υπάρξει και η «άλλη φορά» και νέες ευκαρίες.
Διαβάστε περισσότερα »

Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου 2008

Όταν ο έρωτας γίνεται εμμονή

Όταν ο έρωτας γίνεται εμμονή
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=144513
9/6/2008


Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Μπερδεύοντας την αγάπη με την εμμονή
Αγάπη ή Εμμονή;
Γιατί μερικά άτομα δεν ερωτεύονται απλώς αλλά παθαίνουν εξάρτηση από το σύντροφό τους; Γιατί μερικά άτομα βασανίζονται από έμμονες ιδέες στον έρωτα και δυσκολεύονται να δημιουργήσουν υγιείς ερωτικές σχέσεις; Πώς ξέρει κανείς ότι δεν έχει αναπτύξει υγιείς δεσμούς στη σχέση του;
Ένας τρόπος είναι εξετάζοντας τον Τροχό της Έμμονης Αγάπης (ΤΕΑ), ο οποίος είναι σχεδιασμένος ώστε να δείχνει τη γενικότερη διαδικασία της εμμονής με μία σχέση η οποία είναι περισσότερο βασανιστική και λιγότερο βασισμένη σε αμοιβαία, υγιή αγάπη.
Ονομάζεται τροχός γιατί διαρκώς γυρίζει, καθώς η σχέση συνεχίζεται. Μερικές φορές ο τροχός γυρίζει πιο γρήγορα, άλλοτε πιο αργά, αλλά πάντα η διαδικασία αυτή προκαλεί ψυχικό πόνο. Υπάρχουν τέσσερις φάσεις στη διαδικασία που περιγράφεται στον ΤΕΑ, και η κάθε μία χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένες συμπεριφορές.
Όπως φαίνεται από τον τροχό, όταν κάποιος ξεκινήσει έναν μη υγιή δεσμό με κάποιο άλλο άτομο, το άτομο που μπερδεύει την αγάπη με την εμμονή αρχίζει να χάνει το συναισθηματικό έλεγχο της κατάστασης.
Εξετάζοντας τον ΤΕΑ, προσπαθήστε να διακρίνετε συγκεκριμένα μοτίβα συμπεριφοράς στη σχέση σας και ρωτήστε τον εαυτό σας αν εσείς ο ίδιος ή ο/η σύντροφός σας συμπεριφέρεστε με ανάλογο τρόπο. Με αυτό τον τρόπο μπορείτε να καταλάβετε αν μπαίνετε στη διαδικασία των σχέσεων που βασίζονται σε έμμονες ιδέες και όχι σε αληθινά αισθήματα.

Φάση 1: Η Περίοδος της Έλξης
Η αρχική φάση της διαδικασίας των σχέσεων που βασίζονται σε έμμονες ιδέες και όχι σε αληθινά αισθήματα χαρακτηρίζεται από μια ξαφνική και πολύ έντονη έλξη απέναντι σε ένα άτομο. Σε αυτό το σημείο το άτομο που έχει την τάση να γίνεται εξαρτημένο από τις σχέσεις του παθαίνει «εξάρτηση» ακόμα και από το ελάχιστο ρομαντικό ενδιαφέρον που του δείχνει ο άλλος, προς τον οποίο αισθάνεται έλξη.
Οι συμπεριφορές της πρώτης φάσης συνήθως περιλαμβάνουν:

  • Έντονη έλξη προς ένα άτομο που δείχνει ότι ενδιαφέρεται ερωτικά, από τα πρώτα λεπτά της γνωριμίας
  • Αμεση και επιτακτική αίσθηση ότι είναι ώρα να δημιουργηθεί σχέση, χωρίς να λάβει το άτομο υπόψη του αν ταιριάζει με τον άλλον
  • Εξάρτηση από την εξωτερική εμφάνιση του άλλου, χωρίς να λάβει το άτομο υπόψη του τις διαφορές προσωπικότητας με τον άλλον
  • Μη ρεαλιστικές φαντασιώσεις για μια σχέση αγάπης, αποδίδοντας «μαγικές» ιδιότητες στο άτομο το οποίο κανείς ερωτεύεται
  • Φαίνονται τα πρώτα σημάδια των έμμονων, ελεγκτικών συμπεριφορών


Φάση 2: Η Περίοδος του Αγχους
Πρόκειται για κρίσιμη φάση, που συνήθως συμβαίνει αφού έχει γίνει κάποια δέσμευση ανάμεσα στα δυο άτομα. Σε μερικές περιπτώσεις, το άτομο που εξαρτάται από τις σχέσεις θα μπει σε αυτή τη φάση χωρίς να υπάρχει δέσμευση από την πλευρά του/της συντρόφου του. Αυτό συμβαίνει όταν το άτομο φαντασιώνεται ότι υπάρχει έντονο ενδιαφέρον και δέσμευση, άσχετα από το τι κάνει ή λέει το άλλο άτομο (που μπορεί να δηλώνει ξεκάθαρα ότι δεν ενδιαφέρεται).
Οι συμπεριφορές της δεύτερης φάσης συνήθως περιλαμβάνουν:

  • Αβάσιμες υποψίες απιστίας και απαίτηση από τον/τη σύντροφο να δώσει αναφορά για καθημερινά προγράμματα και δραστηριότητες
  • Υπερβολικός φόβος εγκατάλειψης
  • Έντονη ανάγκη να είναι διαρκώς σε επαφή με τον/τη σύντροφο μέσω τηλεφώνου, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή πρόσωπο-με-πρόσωπο
  • Εμφανίζονται έντονα συναισθήματα δυσπιστίας που δημιουργούν κατάθλιψη, εκνευρισμό και τεταμένες σχέσεις
  • Οι έμμονες και ελεγκτικές συμπεριφορές συνεχίζονται και κλιμακώνονται

Φάση 3: Η Περίοδος της Εμμονής
Αυτή η συγκεκριμένη φάση αντικατοπτρίζει τη γρήγορη κορύφωση των μη υγιών δεσμών σε μια σχέση. Σε αυτό το σημείο οι συμπεριφορές του ατόμου που δείχνουν την εμμονή του προς τον/τη σύντροφο και η τάση του να τον ελέγχει αποκορυφώνονται, με αποτέλεσμα να κυριαρχούν στη ζωή του εξαρτημένου από τη σχέση του ατόμου. Σε αυτό το σημείο επίσης το άτομο που αισθάνεται διαρκώς κάτω από το μικροσκόπιο και τον έλεγχο αρχίζει να διαμαρτύρεται έντονα και να απομακρύνεται, μέχρι που φτάνει στο χωρισμό. Με λίγα λόγια, στην τρίτη φάση το εξαρτημένο από τις σχέσεις άτομο, λόγω του υπερβολικού του άγχους, χάνει εντελώς τον έλεγχο και μαζί με αυτόν και τον/τη σύντροφό του.
Οι συμπεριφορές της τρίτης φάσης συνήθως περιλαμβάνουν:

  • Το εξαρτημένο από τη σχέση άτομο δε μπορεί να σταματήσει να σκέφτεται τον/τη σύντροφό του και να απαιτεί διαρκή προσοχή
  • Νευρωτικές, έμμονες συμπεριφορές που καταντούν ενοχλητικές (π.χ. άπειρα μηνύματα ή τηλεφωνήματα προς τον/τη σύντροφο)
  • Αβάσιμες κατηγορίες ότι ο/η σύντροφος τον/την απατάει, λόγω υπερβολικού άγχους του εξαρτημένου από τη σχέση ατόμου
  • Ελεγκτικές συμπεριφορές (π.χ. οδηγεί γύρω από το σπίτι του συντρόφου για να τσεκάρει τι γίνεται)
  • Παρακολούθηση του αγαπημένου προσώπου με διάφορους τρόπους
  • Ακραίες τακτικές ελέγχου, όπως το να «ανακρίνει» τον σύντροφο για να διαπιστώσει πόσο αφοσιωμένος είναι, με στόχο να κάνει τον άλλον να αισθανθεί τύψεις και να κερδίσει περισσότερη προσοχή

Φάση 4: Η Περίοδος της Καταστροφής
Αυτή είναι η τελική φάση της διαδικασίας των σχέσεων που βασίζονται σε έμμονες ιδέες και όχι σε αληθινά αισθήματα. Πρόκειται για τη διάλυση της σχέσης, εξαιτίας των συμπεριφορών που έχουν προηγηθεί κατά την τρίτη φάση. Το πρόσωπο που αγαπάει το άτομο με εξάρτηση από τις σχέσεις οδηγείται στο να εγκαταλείψει τη σχέση. Πρόκειται για την πιο επικίνδυνη φάση, γιατί το άτομο που εξαρτάται από τις σχέσεις του ξαφνικά πέφτει σε βαθιά κατάθλιψη εξαιτίας του ότι τελείωσε η σχέση του.
Οι συμπεριφορές της τέταρτης φάσης συνήθως περιλαμβάνουν:

  • Έντονο συναίσθημα κενού και κατάθλιψης
  • Ξαφνική απώλεια αυτοεκτίμησης, εξαιτίας του τέλους του δεσμού
  • Ακραία συναισθήματα αυτό-κατηγορίας, ακόμα και μίσος για τον εαυτό
  • Θυμός, οργή και επιθυμία να εκδικηθεί το αγαπημένο πρόσωπου που εγκατέλειψε τη σχέση
  • Αρνηση να δεχτεί ότι η σχέση τελείωσε, υποσχέσεις ότι «άλλαξα» και πίστη ότι θα κερδίσει πίσω το αγαπημένο πρόσωπο
  • Χρήση αλκοόλ, φαρμάκων, ναρκωτικών, φαγητού ή σεξ για να «απαλύνει» το συναισθηματικό πόνο
  • Αδυναμία να δει τα λάθη της συμπεριφοράς του που οδήγησαν στη διάλυση της σχέσης

Υπάρχει λύση;
Αν διαπιστώσατε ότι εσείς ή ο σύντροφός σας έχει κάποια από αυτά τα χαρακτηριστικά, ίσως θα έπρεπε να διερευνήσετε το ζήτημα βαθύτερα και να ζητήσετε επαγγελματική βοήθεια προκειμένου να μάθετε να κάνετε συναισθηματικά υγιείς σχέσεις. Τα χαρακτηριστικά και οι συμπεριφορές των ατόμων που παθαίνουν εξάρτηση από τις σχέσεις του και η αγάπη τους μετατρέπεται σε εμμονή -οδηγώντας τον εκάστοτε σύντροφο να τους εγκαταλείπει- δε μετριάζονται ή εξαφανίζονται από μόνα τους, αλλά μόνο μέσω ψυχοθεραπείας.

Διαβάστε περισσότερα »

Όταν το ποδόσφαιρο σας κλέβει την παράσταση...

Όταν το ποδόσφαιρο σας κλέβει την παράσταση...
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=39628
7/6/2008


Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D., Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Η κοινή ζωή ενός ζευγαριού διέπεται από πολλούς παράγοντες που καθορίζουν το πώς το ένα μέλος φέρεται στο άλλο. Και ενώ τα συνηθισμένα και τα καθημερινά σαφώς επηρεάζουν την επικοινωνία, τη διάθεση και τη συμβίωση των δύο, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, που με πρώτη ματιά μπορεί να δείχνουν άσχετοι, όμως στην πραγματικότητα επιδρούν βαθύτατα στη ζωή και την επικοινωνία του ζευγαριού.
Καθώς διανύουμε το μήνα του Euro 2008, αντιλαμβανόμαστε ότι αυτό σηματοδοτεί ένα σημαντικό κοινωνικό-ψυχολογικό γεγονός: οι άνδρες καθηλώνονται στους δέκτες τους, ενώ οι γυναίκες εκδηλώνουν μια γκάμα διαφορετικών συμπεριφορών σε σχέση με αυτό.
Ήδη από μόνο του αυτό το γεγονός, που έχει μεγάλες διαστάσεις και πέρα από τα σύνορα της χώρας μας, αποτελεί ένδειξη ότι κάτι συμβαίνει, κάτι πέρα από τα συνηθισμένα. Αν και θα μπορούσαμε να σταματήσουμε σε αυτή την παρατήρηση, καλό θα ήταν να ψάξουμε και λίγο βαθύτερα, ώστε να προσεγγίσουμε το φαινόμενο από άλλη οπτική γωνία: ως μια εκδήλωση γενικότερων ψυχολογικών στάσεων ζωής.
Οι συγκεκριμένες αντιδράσεις συχνά δείχνουν μοτίβα συμπεριφοράς της γυναίκας προς 'εαυτόν και αλλήλους'. Έτσι, μπορεί κανείς να ομαδοποιήσει την συμπεριφορά των γυναικών που πηγάζει από βαθύτερες ψυχολογικές ανάγκες και να προβεί σε κάποιες τυπολογίες, αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι υπάρχουν εξαιρέσεις σε κάθε φαινόμενο.

Η γυναίκα-τροφοδότρια:
Αυτός ο γυναικείος τύπος συμπεριφοράς ξεκινά από μια βαθύτερη αίσθηση προσφοράς και τροφοδοσίας, η οποία πιθανότατα αποτελεί τρόπο ζωής. Η γυναίκα αυτή αντλεί ευχαρίστηση από ένα γεγονός όπως το Μουντιάλ, διότι της δίνει μία ακόμα ευκαιρία να συγκεντρώσει συγγενείς και φίλους, προκειμένου να τους προσφέρει τα εδέσματα και τη φιλοξενία της. Ψυχολογικά, το Euro 2008 αποτελεί μια περίσταση διαπροσωπικών σχέσεων που είναι εκμεταλλεύσιμη ως εκπλήρωση μιας βαθύτερης επιθυμίας της για προσφορά.

Η γυναίκα που γκρινιάζει:
Γι' αυτήν τη γυναίκα το γεγονός ότι δεν βρίσκεται στο επίκεντρο των πραγμάτων και τη θέση της, συμβολικά, έχει καταλάβει -έστω και παροδικά- η τηλεόραση, αποτελεί μεγάλη ματαίωση. Καθώς δεν ξέρει πώς να χειριστεί το ζήτημα που προκύπτει ούτε γνωρίζει τακτικές διαπραγμάτευσης, καταφεύγει στο προαιώνια όπλο της γκρίνιας και της μουρμούρας.
Παρά τα διαβρωτικά αποτελέσματα που κάτι τέτοιο μπορεί να έχει στην επικοινωνία του ζευγαριού, δεν συντελεί διόλου στην πραγμάτωση του αρχικού σκοπού, που είναι να κερδίσει το ενδιαφέρον του συντρόφου της και να περάσει η ίδια καλά. Η συγκεκριμένη τακτική είναι μοιραία και για τους δύο στόχους και το αποτέλεσμα είναι η απογοήτευση και η συνεχόμενη γκρίνια, οδηγώντας έτσι σε ένα φαύλο κύκλο.

Η γυναίκα που θυμώνει:
Και γι' αυτήν τη γυναίκα, το γεγονός ότι δεν βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής του συντρόφου της έχει αρνητική σημασία. Παρ' όλα αυτά, διαθέτει την ικανότητα να μετατρέπει την απογοήτευση και το θυμό της σε θετική ενέργεια, βρίσκοντας λύση στο ζήτημα που την απασχολεί: βγαίνει έξω και διασκεδάζει με τις φίλες της, συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση των στατιστικών δεδομένων που λένε ότι κατά τη διάρκεια αγώνων παρατηρείται αύξηση στον αριθμό των γυναικοπαρεών που διασκεδάζουν!

Η γυναίκα που επικοινωνεί:
Υπάρχει μια ομάδα γυναικών που λειτουργούν επικοινωνιακά: από επιλογή τους 'χαζεύουν' τους ποδοσφαιρικούς αγώνες, επειδή είναι με παρέα, συνήθως μεικτή, και το Euro 2008 αποτελεί μια κοινωνική εκδήλωση με επικοινωνιακή διάσταση. Η κοινωνική αλληλεπίδραση φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στον ψυχισμό αυτών των γυναικών, με αποτέλεσμα να αδράττουν την ευκαιρία και να την αξιοποιούν προς όφελός τους.

Η γυναίκα που δημιουργεί:
Μια άλλη κατηγορία γυναικών, κάπως πιο σπάνια, αποτελούν όσες θεωρούν το γεγονός ότι ο σύντροφός τους παρακολουθεί έναν ποδοσφαιρικό αγώνα ως μια ευκαιρία να επενδύσουν χρόνο στην ψυχική περιποίηση του εαυτού τους.
Εδώ δεν εντάσσονται βέβαια οι διάφορες οικιακές εργασίες ή αγγαρείες που πρέπει να γίνουν υποχρεωτικά, αλλά το κανάκεμα του εαυτού, για το οποίο η σύγχρονη γυναίκα έχει τόσο λίγο χρόνο στη διάθεσή της σε καθημερινή βάση.
Αυτή είναι η ώρα την οποία θα αξιοποιήσει με το να περιποιηθεί τον εαυτό της, να διαβάσει ένα βιβλίο, να χαλαρώσει ή απλώς να σπαταλήσει κατά βούληση το δώρο του ελεύθερου χρόνου.
Είναι η γυναίκα που διαθέτει, με την ευρύτερη έννοια του όρου, μια τάση για να δημιουργήσει κάτι όμορφο, κατ' αρχάς για τον εαυτό της, αλλά, ως στάση ζωής, ξεκινώντας από τον εαυτό και νιώθοντας εσωτερική πλήρωση, μπορεί επίσης να φτιάξει κάτι όμορφο για τους ανθρώπους γύρω της.
Το επικοινωνιακό μοντέλο που επιλέγει η κάθε γυναίκα έχει να κάνει με τις βαθύτερες ψυχολογικές ανάγκες της και συνήθως εκφράζει μια ευρύτερη στάση ζωής. Το πώς κανείς επικοινωνεί με τον εαυτό του αποτελεί ένδειξη του πώς συναλλάσσεται κοινωνικο-ψυχολογικά και με τους γύρω του.
Σημασία δεν έχει τόσο η κατηγορία στην οποία εμπίπτει κανείς, αλλά κατά πόσο διακρίνει και κατανοεί το συμπεριφορικό του μοτίβο: μέσα από μια τέτοιου είδους αναγνώριση και κατανόηση παίρνει το άτομο τη ζωή του στα χέρια του και είναι ευχαριστημένο με τις επιλογές που κάνει.
Διαβάστε περισσότερα »

Τρία συναισθήματα που μοιάζουν με αγάπη, αλλά δεν είναι...

Τρία συναισθήματα που μοιάζουν με αγάπη, αλλά δεν είναι...
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=144512
26/5/2008


Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Όταν ξεκινά κανείς μια σχέση αισθάνεται έντονα συναισθήματα, τα οποία δεν είναι πάντα απαραιτήτως αγάπη. Ωστόσο, το ερωτευμένο άτομο συχνά δεν αναγνωρίζει ότι συμβαίνει κάτι τέτοιο, και μπερδεύει αυτά τα συναισθήματα με την αληθινή αγάπη. Το αποτέλεσμα είναι ότι καταλήγει να βρίσκεται μπερδεμένο, απογοητευμένο, ή ακόμα και προδομένο από τον/τη σύντροφό του, γιατί έγινε παρεξήγηση και ο άλλος δεν εννοούσε αυτά που ο ερωτευμένος πίστεψε ότι άκουσε.

1. Πόθος/Ερωτική Έλξη
Αυτό το έντονο συναίσθημα που τόσοι άνθρωποι έχουν νιώσει και σε τόσες πολλές περιπτώσεις το έχουν μπερδέψει με την αγάπη. Πρόκειται περισσότερο για έντονη «χημεία», οι φερομόνες (χημικά στοιχεία που έχει κάθε άνθρωπος) του ενός ατόμου που ταιριάζουν όπως το κλειδί στην κλειδαριά με τις φερομόνες ενός άλλου ατόμου και δημιουργούν τη σπίθα του σωματικού πάθους. Αυτό το συναίσθημα της έντονης ερωτικής έλξης συχνά το αποκαλούμε «έρωτας με την πρώτη ματιά» ή «κεραυνοβόλος έρωτας», αφού πράγματι η ένταση του συναισθήματος είναι τέτοια, που συγκλονίζει αυτόν που το αισθάνεται.

Τρεις λόγοι που μπερδεύει κανείς τον πόθο με την αγάπη
Όταν κάποιος αισθάνεται πόθο για κάποιο άλλο άτομο, συνήθως μπερδεύει αυτό το συναίσθημα με την αγάπη για τρεις λόγους:
- η έλξη είναι ακαριαία και εντονότατη, επομένως μοιάζει να είναι «μοιραίο γεγονός».
- Κατά δεύτερο λόγο, το ότι πρόκειται για δύο αγνώστους σημαίνει ότι κανείς μπορεί να φανταστεί ό,τι επιθυμεί για το άλλο άτομο (άρα δε βασίζεται στην πραγματικότητα του ποιος είναι ο άλλος, αλλά στο τι θα ήθελε να είναι ο άλλος) και, βέβαια, οι φαντασιώσεις είναι πάντα τέλειες!
- Τέλος, ο ερωτοχτυπημένος δεν έχει αντικρίσει το ποιος στ' αλήθεια είναι ο σύντροφός του, γιατί είναι παγιδευμένος στη δίνη της σεξουαλικής έντασης και του πάθους, οπότε βλέπει αυτό που θέλει να δει. Αν ο έρωτας είναι τυφλός, τότε το πάθος από μόνο του βγάζει τα μάτια αυτού που το αισθάνεται και δεν αφήνει χώρο για λογικές σκέψεις.

Είναι φυσιολογικό;
Είναι λοιπόν φυσιολογικό να αισθάνεται κανείς πόθο και έντονη ερωτική έλξη; Η απάντηση είναι: βεβαιότατα! Όμως, θα πρέπει κανείς να γνωρίζει τη διαφορά ανάμεσα στον πόθο και την αγάπη, ώστε να μην τα μπερδέψει.
Τον πρώτο καιρό μιας σχέσης είναι φυσιολογικό να αισθάνεται κανείς έντονο ερωτικό πόθο και να μην μπορεί να «ξεκολλήσει» από τον άλλον, όμως, καθώς η γνωριμία προχωράει και βλέπει κανείς τον χαρακτήρα και τα ελαττώματα του άλλου, αποφασίζει αν πρόκειται για αγάπη ή για πάθος.
Συχνά, όταν κανείς «δει» το αντικείμενο του πόθου του στο φως της ημέρας, συνειδητοποιεί ότι δεν του αρέσει όσο νόμιζε ή φανταζόταν, με αποτέλεσμα η σχέση να πάρει τέλος. Η αγάπη δεν είναι ταυτόσημε με την σκέτη σωματική έλξη (παρόλο που η ερωτική έλξη είναι σημαντικό στοιχείο της), αλλά χρειάζεται και άλλα συστατικά, και, κυρίως χρόνο και υπομονή για να καλλιεργηθεί.
Και βέβαια, πολλές φορές το ξεκίνημα της αγάπης και μιας βαθιάς, ουσιαστικής σχέσης ξεκινάει από έντονο σεξουαλικό πάθος (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το σεξουαλικό πάθος από μόνο του οδηγεί κάθε φορά στην αγάπη).

2. Έμμονη Ιδέα
Όταν το άλλο άτομο γίνει έμμονη ιδέα στον ερωτευμένο, συνήθως αυτός το εκλογικεύει λέγοντας «αφού δεν μπορώ να σκεφτώ κανέναν άλλον, άρα είμαι ερωτευμένος/η με και αγαπάω αυτό το άτομο». Η εμμονή είναι παρόμοια με το πάθος, αλλά είναι ακόμα πιο παραπλανητική και καταστροφική. Ενώ ο πόθος είναι περαστικός και ξεθωριάζει όταν οι ερωτευμένοι γνωριστούν καλύτερα και διαπιστώσουν τις διαφορές τους, η έμμονη ιδέα παραμένει, ακόμα και όταν ο ερωτευμένος δει τα ελαττώματα του άλλου. Και ενώ το σεξουαλικό πάθος μπορεί να οδηγήσει σε μια ουσιαστική ερωτική σχέση, η εμμονή σκοτώνει την αγάπη.

Η εμμονή σκοτώνει την αγάπη
Όσο περισσότερο χρόνο και προσπάθεια επενδύσει κανείς σε μια άρρωστη εμμονή για ένα πρόσωπο ή μια σχέση, τόσο πιο σίγουρο είναι ότι τα πράγματα θα πάνε από το κακό στο χειρότερο. Οι άνθρωποι που είναι σε κατάσταση έμμονης ιδέας με κάποιον άλλον, λόγω του ότι σκέφτονται μόνο σχετικά με τον άλλο και τη σχέση τους, συχνά χάνουν την επαφή με τον ίδιο τους τον εαυτό. Αυτή η απώλεια του εαυτού και της ατομικότητας δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο συμπεριφοράς όπου το άτομο με την εμμονή γίνεται όλο και πιο εξαρτημένο από το αντικείμενο του έρωτά του και από τη σχέση.

Έρωτας χωρίς ανταπόκριση
Ακόμα και η αγάπη χωρίς ανταπόκριση (όπου ο ένας είναι μόνος ερωτευμένος και του έχει γίνει έμμονη ιδέα ο άλλος, ο οποίος δεν είναι ερωτευμένος) μπορεί να γίνει έμμονη ιδέα με καταστροφικές ψυχολογικές συνέπειες.
Όταν το ένα άτομο είναι ερωτευμένο φουλ και το άλλο δεν είναι, όταν πιστεύει ότι έχει μια σχέση και το άλλο άτομο δεν το πιστεύει, όταν το ένα άτομο είναι αφοσιωμένο και το άλλο δεν το έχει πάρει στα σοβαρά, τότε υπάρχει η βάση για να δημιουργηθεί εμμονή.

Τα σημάδια της εμμονής

  • Αν όλος ο χρόνος και κόπος σας πηγαίνει σε ένα άτομο (που δεν ανταποκρίνεται)
  • Αν διαρκώς προσπαθείτε να ευχαριστήσετε τον/τη σύντροφό σας
  • Αν η σχέση σας δεν έχει αμοιβαιότητα (από άποψη σεβασμού, βαθμό αφοσίωσης) και διαρκώς κάνετε συμβιβασμούς και υποχωρήσεις,
    τότε, πιθανότατα η σχέση σας βασίζεται σε έμμονα συναισθήματα και όχι σε αληθινή αγάπη.

3. Ριμπάουντ (Rebound)
Όπως ο γνωστός όρος στο μπάσκετ, έτσι και στις σχέσεις: όταν μια σχέση ξεκινά ξαφνικά, πριν καλά-καλά τελειώσει η προηγούμενη. Αυτές οι σχέσεις σπάνια βασίζονται στην αγάπη και αποτελούν έναν τρόπο για να τονώσει το άτομο -του οποίου τελείωσε η σχέση- την αυτοπεποίθησή του και να νιώσει όμορφα και συντροφικά. Πολλές φορές το συναίσθημα μοιάζει με αγάπη, γιατί οι άνθρωποι που τελειώνουν μια σχέση θέλουν να ξαναγαπήσουν, όμως όταν αυτό γίνεται πολύ σύντομα, δεν προλαβαίνει να τελειώσει μέσα του η συναισθηματική αναταραχή της προηγούμενης σχέσης για να επενδύσουν στην επόμενη.
Το άτομο που βγαίνει από την προηγούμενη σχέση και αμέσως κάνει μια νέα, έχει συνηθίσει να είναι ερωτευμένο, θέλει να έχει μια σχέση και, χωρίς πολλή σκέψη, επιλέγει κάποιο νέο πρόσωπο για να είναι μαζί του, πείθοντας τον εαυτό του ότι έχει ερωτευτεί ξανά. Συχνά το άτομο αυτό επιθυμεί και αναπολεί ακόμα την προηγούμενή του σχέση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θέλει πίσω τον παλιό του σύντροφο, απλώς θέλει μια σχέση. Σε μια τέτοια ριμπάουντ φάση, το άτομο θέλει απλώς κάποιον, οποιονδήποτε σύντροφο και δεν είναι έτοιμο να επενδύσει πραγματικά σε μια νέα σχέση. Έτσι, πρόκειται για σχέση-ψυχολογικό τραυμαπλάστ, αφού οι παλιές πληγές δεν έχουν ακόμα επουλωθεί.


Σημάδια της ριμπάουντ σχέσης

  • Όταν η παλιά σχέση με κάποιον τρόπο μπερδεύεται με τη νέα
  • Το άτομο φέρνει τα προβλήματα της προηγούμενης στη νέα σχέση
  • Υπάρχουν εκκρεμότητες από την προηγούμενη σχέση
  • Ο/η σύντροφος από την προηγούμενη σχέση επανεμφανίζεται (είτε ως φυσικό πρόσωπο είτε ως παράδειγμα)

Είναι λοιπόν σημαντικό να μπορεί κανείς να αξιολογήσει αν τα συναισθήματά του εμπίπτουν σε μία από τις τρεις κατηγορίες της (1) έντονης ερωτικής έλξης, (2) της εμμονής, ή (3) της ριμπάουντ σχέσης, ώστε να ξέρει που βρίσκεται, τι ζητάει, και -κυρίως- τι μπορεί να πάρει από τη σχέση του.

Διαβάστε περισσότερα »

Πορνογραφία και σεξουαλική ζωή

Πορνογραφία και σεξουαλική ζωή
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=44685
26/5/2008


Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Τι ακριβώς είναι η πορνογραφία; Πρόκειται για την τέχνη του σεξ, για τον αγώνα ενάντια στο ηθικό κατεστημένο, την παγκόσμια επιδημία της σεξουαλικής βίας, τη βιολογική και κοινωνική διαφορά ανάμεσα στο πως συμπεριφέρεται ένας άντρας και μια γυναίκα, ή τον αγώνα για ελεύθερη έκφραση;
Το Λεξικό της Νέας ελληνικής Γλώσσας του Γ. Μπαμπινιώτη στο λήμμα 'πορνογραφικός' αναφέρει 'αυτός που αποσκοπεί στην ερωτική διέγερση με την ακριβή απεικόνιση ή περιγραφή σεξουαλικών πράξεων ή την επίδειξη γυμνών σωμάτων σε προκλητικές στάσεις: η παραγωγή και διάθεση προνογραφικού υλικού απαγορεύεται σε πολλές χώρες'.
Η Wendy McElroy περιγράφει την προνογραφία ως 'την καλλιτεχνική απεικόνιση αντρών και γυναικών ως σεξουαλικά όντα', αλλά η Ntozake Shange αντιλέγει ότι η πορνογραφία 'είναι η χρήση του σεξ για να εκφοβίζει και να ελέγχει τις γυναίκες και τα παιδιά και οποιονδήποτε άλλον που εμπλέκεται σε μια τέτοια κατάσταση'.
Η Susan Brownmiller πιστεύει ότι πρόκειται 'για τη συμπυκνωμένη προπαγάνδα ενάντια στις γυναίκες'. Ίσως η δυσκολότερη άποψη του θέματος να είναι το γεγονός ότι δεν υπάρχει ξεκάθαρος ορισμός του τι είναι κάτι πορνογραφικό και τελικά να πρέπει καθένας χωριστά ν' αποφασίσει για τον εαυτό του.
Γιατί όμως τόσοι άνθρωποι ασχολούνται με το θέμα της πορνογραφίας;
Ίσως επειδή τελικά η πορνογραφία είναι κάτι περισσότερο από τέχνη ή ελευθερία σεξουαλικής έκφρασης ή την απελευθέρωση των γυναικών. Στην πραγματικότητα, η πορνογραφία μπορεί να μην είναι και τόσο αθώα όσο φαίνεται αρχικά.
Μια ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας για την επιρροή της πορνογραφίας, προσφέρει πολλές ενδείξεις για την πιθανότητα επιβλαβών συνεπειών.

Πως επηρεάζει το πορνογραφικό υλικό τη σχέση ενός ζευγαριού;
Το σκληρό πορνογραφικό υλικό (σαδομαζοχισμός, κτηνοβασία, νεκροφιλία, βιασμός) αντικατοπτρίζει την παθολογική έκφανση της ανθρώπινης φύσης και η εμμονή του με αυτό μπορει να οδηγήσει σε σημαντικά προβλήματα.
Σύμφωνα με τον Δρ Victor B. Cline, ψυχοθεραπευτή στο Πανεπιστήμιο Berkley της Καλιφόρνια, με ειδίκευση στη συμβουλευτική οικογενειών/ζευγαριών και τον εθισμό στο σεξ, σε περισσότερο από 90% των ασθενών του, άσχετα από την αρχική αιτία του προβλήματος, η πορνογραφία μπορεί να αποτελεί μια διευκόλυνση που συντηρεί το πρόβλημα. Θεωρεί ότι άπαξ και κανείς εμπλακεί στο σκληρό πορνογραφικό υλικό, το αναζητάει συνέχεια.
Το πορνογραφικό υλικό φαίνεται να προσφέρει μια δυνατή σεξουαλική επιθυμία, η οποία στη συνέχεια εκτονώνεται συνήθως με αυνανισμό. Με αυτό τον τρόπο, η ίδια η φύση του πορνογραφικού υλικού απομονώνει τα άτομα και τα προσανατολίζει στην ικανοποίηση των εγωιστικών τους αναγκών, χωρίς να ενδιαφέρονται τόσο για το άλλο μέλος της σχέσης τους (αν υπάρχει).
Όταν ένα τέτοιο μοτίβο συμπεριφοράς παγιωθεί, το άτομο (συνήθως ο άντρας) γίνεται εξαρτημένος από το πορνογραφικό υλικό για τη σεξουαλική του ικανοποίηση, πράγμα το οποίο έχει σημαντικές συνέπειες για τη σχέση του ζευγαριού και αποτελεί λόγο χωρισμού ή διαζυγίου.
Πέρα από την αλόγιστη χρήση πορνογραφικού υλικού, ακόμα και η πολύ συχνή χρήση του μπορεί να διαταράξει την οικογενειακή ζωή και να μειώσει τη σεξουαλική ευχαρίστηση του ζευγαριού, επειδή υπονομεύει το στενό δεσμό του άντρα και της γυναίκας.
Πολλές γυναίκες με δάκρυα στα μάτια εξομολογούνται στη θεραπεία τους ότι ο άντρας τους προτιμάει να ικανοποιείται σεξουαλικά βλέποντας πορνογραφικό υλικό και ικανοποιώντας τον εαυτό του με αυνανισμό, παραβλέποντας εντελώς τη γυναίκα του και τις δικές της σεξουαλικές ανάγκες κι επιθυμίες.
Η εμμονή με τη σκληρή πορνογραφία υπονομεύει πολλές βασικές αξίες σε μια σχέση, όπως την εμπιστοσύνη, την αγάπη, το γάμο και την οικογένεια, γιατί στον κόσμο της απόλυτης ηδονής όλα είναι επιτρεπτά, αλλά από μια καθαρά σωματική και εγωιστική προοπτική.
Όταν το πορνογραφικό υλικό περιορίζεται στα γυμνά σώματα που απεικονίζονται στις σελίδες ενός περιοδικού, και η χρήση τέτοιου υλικού είναι περισσότερο για να 'χαζέψει' κανείς παρά για να πάρει κατευθυντήριες γραμμές για τη σεξουαλική του ζωή ή για να αυτοϊκανοποιηθεί, τότε ο αντίκτυπος μιας τέτοιας μετρημένης συμπεριφοράς στη σχέση του ζευγαριού μπορεί να είναι πολύ μικρός ή και αμελητέος.

Πως η πορνογραφία μπορεί να οδηγήσει σε σεξουαλικό εθισμό;
Καθώς το άτομο βυθίζεται στον φανταστικό κόσμο της πορνογραφίας, τείνει να έχει την πεποίθηση ότι 'όλος ο κόσμος το κάνει έτσι', κι έτσι δίνει την άδεια στον εαυτό του να το κάνει και ο ίδιος, παρόλο που προηγουμένως μπορεί να είχε άλλες πεποιθήσεις και κώδικα συμπεριφοράς.
Είναι συνηθισμένο για κάποιον που χάνει το μέτρο και ασχολείται κυρίως με τα πορνογραφικά ερεθίσματα και όχι με πραγματικές ανθρώπινες σχέσεις να αρχίσει να πραγματοποιεί τις συμπεριφορές που βλέπει να προβάλλονται στο πορνογραφικό υλικό, συμπεριλαμβανομένης της ψυχαναγκαστικής σεξουαλικής ασυδοσίας, της ηδονοβλεψίας, κλπ.
Τέτοιου είδους συμπεριφορά μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε σεξουαλικό εθισμό και σε αρνητικές συνέπειες για τη ζωή του ατόμου αυτού. Ο σεξουαλικός εθισμός αποτελεί ψυχιατρική διάγνωση που χρήζει θεραπείας εξαιτίας των καταστροφικών συνεπειών που έχει για τον ασθενή και τον περίγυρό του.
Για να φτάσει όμως κανείς στο σημείο του να διαγνωστεί ως σεξουαλικά εθισμένος θα πρέπει να συντρέχουν πολλοί άλλοι λόγοι -χαρακτήρας, προσωπικότητα, προηγούμενες εμπειρίες ήδη από την παιδική ηλικία- και όχι απλώς μια εμμονή και ικανοποίηση με το πορνογραφικό υλικό.
Διαβάστε περισσότερα »

Στρες: σαμποτάροντας τον εαυτό!

Στρες: σαμποτάροντας τον εαυτό!
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=138093
8/5/2008


Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Ποιος είναι ο χειρότερος εχθρός σας; Μήπως το ψυχολογικό και διανοητικό στρες που -πιθανότατα αθέλητα- δημιουργείτε στον εαυτό σας; Το στρες είναι μια φυσιολογική αντίδραση του εαυτού μας σε δύσκολες ή αφύσικες καταστάσεις, όταν αισθανόμαστε ότι οι δυνατότητές μας δεν επαρκούν για να αντιμετωπίσουμε ένα εμπόδιο ή μια δυσκολία που συναντάμε.
Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο αντιδρά κανείς στο στρες μπορεί να είναι είτε φυσιολογικός, οπότε οι επιπτώσεις του στρες είναι παροδικές και, άρα, μηδαμινές, είτε πολύ έντονος, με αποτέλεσμα να σαμποτάρει το άτομο τον εαυτό του.
Καθένας έχει την εμπειρία του να έχει χάσει την υπομονή του με κάποιον άλλον, να έχει εκνευριστεί στο τιμόνι λόγω κίνησης και να έχει βρίσει, να έχει ξεσπάσει τα νεύρα του σε κάποιον που δεν του έφταιγε σε τίποτα, ή να δημιουργεί παρεξηγήσεις, εκνευρισμό και διανοητικό στρες επειδή η πίεση που αισθάνεται του θολώνει την κρίση.
Μερικοί άνθρωποι δημιουργούν τέτοιες καταστάσεις στη ζωή τους αραιά και που, ενώ άλλοι άνθρωποι κάνουν αυτό το αυτό-σαμποτάρισμα τρόπο ζωής, δημιουργώντας διαρκώς ψυχικό και διανοητικό στρες στον εαυτό τους, χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι είναι οι ίδιοι που το δημιουργούν και όχι τα γεγονότα ή άλλοι άνθρωποι.

Οι τρόποι που σαμποτάρει κανείς τον εαυτό του
Υπάρχουν πολλοί και διάφοροι τρόποι για να σαμποτάρει κανείς τον εαυτό του, χωρίς καν να το καταλάβει. Διαβάζοντας τις παρακάτω περιγραφές, που αποτελούν τα συχνότερα λάθη που κάνει κάποιος για να σαμποτάρει τον εαυτό του, μπορεί κανείς να εντοπίσει με ποιο τρόπο σαμποτάρει τον εαυτό του και με απλές τεχνικές να το διορθώσει.

Προσωπικότητα τύπου «Α»
Οι άνθρωποι με προσωπικότητα τύπου «Α» έχουν ένα συγκεκριμένο μοτίβο συμπεριφοράς: συνήθως βιάζονται, είναι διαρκώς «εν κινήσει» -κυριολεκτικά και μεταφορικά- φέρονται επιθετικά, είναι νευρικοί και σε υπερένταση. Αυτά τα χαρακτηριστικά τύπου «Α» προκαλούν στον άνθρωπο έντονο συναισθηματικό στρες στις σχέσεις του, λόγω της επιθετικής στάσης του. Το άτομο αυτό όχι μόνο δε χαίρεται τις σχέσεις του, αλλά συχνά δε βλέπει τις προφανείς λύσεις στα διάφορα προβλήματα επειδή βιάζεται τόσο πολύ, ώστε δεν προσέχει τις λεπτομέρειες. Το αποτέλεσμα είναι ότι έτσι δημιουργούνται ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα. Aτομα με αυτή την προσωπικότητα συνήθως αντιμετωπίζουν στη συνέχεια προβλήματα υγείας, κυρίως καρδιοαγγειακά.

Αρνητική συνομιλία με τον εαυτό
Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι συχνά σαμποτάρουν τον εαυτό τους είναι όταν η εσωτερική τους φωνή «μιλάει» μόνο αρνητικά. Ο τρόπος με τον οποίο μιλάμε στον εαυτό μας, ο οποίος συνήθως αναπτύσσεται στην παιδική ηλικία, μπορεί να μας ακολουθεί σε όλη μας τη ζωή και να χρωματίζει τις εμπειρίες μας, είτε σαν ηλιαχτίδα είτε σαν μαύρο σύννεφο που μας περιβάλλει και εμποδίζει την όρασή μας. Τα άτομα με αρνητική εσωτερική ομιλία συνήθως βλέπουν γύρω τους προβλήματα, αποδίδουν στους άλλους αρνητικά κίνητρα και προθέσεις -ενώ δεν υπάρχει κάτι τέτοιο-, ερμηνεύουν τα θετικά γεγονότα ως αρνητικά, βρίσκουν όλο προβλήματα και χάνουν σημαντικά οφέλη και θετικά πράγματα στη ζωή τους, μόνο και μόνο επειδή η αρνητική φωνή μέσα τους επισκιάζει κάθε τι θετικό. Με αυτό τον τρόπο όμως το άτομο δημιουργεί μια αρνητική αυτοεκπληρούμενη προφητεία, δηλαδή αυτό το άσχημο ή αρνητικό που περιμένει να του συμβεί θα του συμβεί, όχι για άλλο λόγο, αλλά γιατί δεν προσπάθησε το ίδιο για κάτι καλύτερο. Τα άτομα με αρνητική εσωτερική φωνή πιστεύουν ότι δεν έχουν αρκετές ικανότητες για να ανταπεξέλθουν στις διάφορες δύσκολες καταστάσεις και να αντιμετωπίσουν το στρες, με αποτέλεσμα να δημιουργούν ακόμα περισσότερο άλυτο στρες στη ζωή τους.

Αδυναμία στην ικανότητα επίλυσης συγκρούσεων
Μήπως είστε επιθετικοί απέναντι στους άλλους ενώ θα μπορούσατε με θετικό τρόπο να χειριστείτε την ίδια κατάσταση; Μήπως ξεκινάτε λέγοντας «δεν έκανες...» (πχ, τα ψώνια, την καθαριότητα, την όποια δουλειά), αντί να ρωτήσετε ευθέως, χωρίς το αρνητικό «δεν», «έκανες... το τάδε πράγμα;». Ή μήπως έχετε παθητική στάση και αφήνετε τους άλλους να σας εκμεταλλεύονται επειδή δεν ξέρετε πώς να πείτε όχι και να θέσετε όρια; Οι αντιπαραθέσεις με τους άλλους είναι μέρος της ζωής, όπως και τα ζητήματα προς επίλυση. Ο τρόπος όμως με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις διάφορες συγκρούσεις μπορεί να ενδυναμώσει τις σχέσεις ή να τις επιβαρύνει, δημιουργώντας περίσσιο ψυχικό και διανοητικό στρες για όλους τους εμπλεκόμενους, δημιουργώντας τελικά ακόμα μεγαλύτερες συγκρούσεις και προβλήματα.
Πολλοί άνθρωποι που φέρονται επιθετικά και δε χειρίζονται τις διάφορες συγκρούσεις με θετικό τρόπο, δε συνειδητοποιούν τη συμπεριφορά τους και δεν αντιλαμβάνονται ότι σαμποτάρουν όχι μόνο τον εαυτό τους, αλλά και τις σχέσεις τους. Συνήθως τα άτομα αυτά δε γνωρίζουν άλλους τρόπους να χειριστούν τις καταστάσεις.

Απαισιοδοξία
Αν είστε απαισιόδοξο άτομο, τείνετε να βλέπετε τα πράγματα χειρότερα απ' ότι είναι, δε διακρίνετε τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται, θεωρείτε ότι το κάθε τι θα έχει αρνητική κατάληξη, βλέπετε τα προβλήματα και τα μειονεκτήματα και όχι τις ευκαιρίες και τα πλεονεκτήματα, με αποτέλεσμα να σαμποτάρετε τον εαυτό σας δημιουργώντας διανοητικό και συναισθηματικό στρες. Η απαισιοδοξία είναι κάτι παραπάνω από το να βλέπει κανείς το ποτήρι ως μισο-άδειο: πρόκειται για μια συγκεκριμένη θεώρηση του κόσμου και της ζωής που υπονομεύει την αυτοπεποίθηση του ατόμου, που το καθιστά ανίκανο να πιστέψει στις ικανότητές του, που του δημιουργεί διαρκώς αμφιβολίες και δημιουργεί επιπροσθέτως και προβλήματα υγείας.

Αναλαμβάνοντας πολλές ευθύνες
Μήπως έχετε πολύ βαρύ πρόγραμμα, πολλές ευθύνες και καθήκοντα και έντονο στρες; Πολλοί άνθρωποι δημιουργούν έντονο στρες στη ζωή τους επειδή δε χειρίζονται το χρόνο και τις υποχρεώσεις του με προτεραιότητα τον εαυτό τους. Είτε γιατί κανείς είναι προσωπικότητα τύπου «Α» είτε γιατί δεν ξέρει να πει όχι, καταλήγει στο να επιβαρύνει τον εαυτό του με χρόνιο στρες αναλαμβάνοντας περισσότερα από όσα μπορεί.

Αλλαγές
Για να αλλάξει κανείς τις αρνητικές αυτές συνήθειες, θα πρέπει πρώτα να τις εντοπίσει και να συνειδητοποιήσει τον τρόπο με τον οποίο σαμποτάρει τον εαυτό του. Στη συνέχεια μπορεί να εφαρμόσει διάφορες τεχνικές, όπως χαλάρωση, αλλαγή τρόπου σκέψης, θετική σκέψη, αισιόδοξη στάση ζωής, οργάνωση και προγραμματισμό, προκειμένου να πάψει να σαμποτάρει τον εαυτό του και να μειώσει το συναισθηματικό και διανοητικό στρες στη ζωή του.
Διαβάστε περισσότερα »

Η «δικτατορία» του... αδυνατίσματος

Η «δικτατορία» του... αδυνατίσματος
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=49858
8/5/2008


Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος

Μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες της σύγχρονης γυναίκας, έφηβης ή ακόμα και μικρού κοριτσιού, είναι μήπως πάρει παραπάνω κιλά και 'χαλάσει' το σώμα της. Τα γυναικεία και τα νεανικά περιοδικά, αλλά και, γενικότερα, οι εικόνες που μας κατακλύζουν, μας βομβαρδίζουν με το πρότυπο του λεπτού, μέχρι το σημείο να είναι αποστεωμένο, γυναικείου σώματος.
Όλη η κουλτούρα του δυτικού πολιτισμού περιστρέφεται γύρω από αυτή την τάση: πώς να φάει κανείς χωρίς να παχύνει, πώς να βελτιώσει το σώμα με τον γρηγορότερο και αποτελεσματικότερο τρόπο, για θεαματικά αποτελέσματα.
Κάτι τέτοιο έρχεται βέβαια σε άμεση αντίθεση με τις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου η πραγματική πείνα και η έλλειψη τροφής οδηγούν σε παραμορφώσεις του γυναικείου και παιδικού σώματος, το οποίο ταυτίζεται με την καχεξία, τη φτώχεια, και την ασθένεια.
Tο σύγχρονο πρότυπο ομορφιάς που θέλει το γυναικείο σώμα τόσο λεπτό οδηγεί στη μείωση της διατροφής και τη στέρηση των απαραίτητων εκείνων για τον οργανισμό ουσιών. Το αποτέλεσμα είναι η αύξηση του κινδύνου εμφάνισης προβλημάτων όπως η πρόωρη οστεοπόρωση, τα προβλήματα υπογονιμότητας, κλπ.
Πέρα από τα ιατρικά προβλήματα, παράλληλα με τη μόνιμη κατάσταση δίαιτας, εμφανίζονται και ψυχολογικά προβλήματα, όπως δυσθυμία, στρες, άγχος για τη διατήρηση της σιλουέτας, αίσθηση του ανικανοποίητου, χαμηλή αυτοπεποίθηση, για να αναφέρουμε μερικά ενδεικτικά.
Από αυτές τις συμπεριφορές δεν είναι δύσκολο να μεταπηδήσει κανείς στις διατροφικές διαταραχές, που έχουν ψυχογενείς αιτίες, και είναι ένα φαινόμενο σε έξαρση στην εποχή και την κοινωνία μας.

Οι 4 τύποι ανορεξικής συμπεριφοράς
Υπάρχουν τέσσερεις διαφορετικοί τύποι ανορεξικής συμπεριφοράς, σύμφωνα με τα ερευνητικά δεδομένα που παρουσιάζει ο καθηγητής Κοινωνιολογίας και Διατροφής Ζαν Πιερ Κορμπό, που οδηγούν σε μια πολύ επικίνδυνη κατάσταση 'μικρής ανορεξίας'.
1. Ισότητα και ανορεξική συμπεριφορά
Στην πρώτη κατηγορία των τύπων της ανορεξικής συμπεριφοράς εμπίπτουν οι γυναίκες που αναζητούν την ισότητα με τους άντρες στο ανταγωνιστικό περιβάλλον του εργασιακού χώρου.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Κορμπό, οι γυναίκες αυτές θεωρούν ότι το να είναι αδύνατες κι ελαφρές αποτελεί μια σημαντική ένδειξη της επάρκειάς τους απέναντι στους άντρες συναδέλφους. Οι γυναίκες αυτές έχουν ένα καθορισμένο διατροφικό πρόγραμμα, αποφεύγουν τα λίπη και καταναλώνουν προϊόντα με χαμηλά λιπαρά και λαχανικά μαγειρεμένα στον ατμό ή σαλάτες.
Συνήθως οι συνάδελφοι τους δεν τις βλέπουν να τρώνε μπροστά τους, φτάνοντας σε σημείο να αναρωτιούνται με τι τρέφονται αυτές οι γυναίκες.

2. Έλλειψη εμπειρίας και ανορεξική συμπεριφορά
Στη δεύτερη κατηγορία των τύπων της ανορεξικής συμπεριφοράς περιλαμβάνονται οι γυναίκες που δεν έχουν τη γνώση και την εμπειρία του μαγειρέματος. Οι νέες αυτές γυναίκες έφυγαν από το πατρικό τους σπίτι, για σπουδές ή εργασία σε άλλο τόπο, και μένουν μόνες τους, χωρίς να γνωρίζουν πώς να μαγειρεύουν ή πώς να μεριμνούν διατροφικά για τον εαυτό τους.
Το αποτέλεσμα είναι ότι αυτές οι νέες γυναίκες έχουν άτακτα κι ακατάστατα γεύματα, καταναλώνουν πολλές έτοιμες ή τυποποιημένες τροφές, όπως για παράδειγμα, γιαούρτια, σαλάτες, φρούτα και δημητριακά. Επίσηςη, οι γυναίκες σε αυτή την κατηγορία καταναλώνουν πολύ νερό και αναψυκτικά light.
Όταν κάνουν παρασπονδίες και φάνε κάποιο έτοιμο φαγητό με πολλές θερμίδες, στη συνέχεια 'τιμωρούν' τον εαυτό τους στερώντας του την πρόσληψη τροφής, για να μην παχύνουν.
Οι γυναίκες αυτές φαντασιώνονται την απόκτηση ενός τέλειου σώματος, με αναλογίες μοντέλου, με αποτέλεσμα να τρώνε όλο και λιγότερο, να έχουν όλο και περισσότερο άγχος για την εξωτερική τους εμφάνιση, καταλήγοντας συχνά στην ανορεξία.

3. Εξουσία και ανορεξική συμπεριφορά
Στην τρίτη κατηγορία ανορεξικής συμπεριφοράς περιλαμβάνονται οι γυναίκες που χρησιμοποιούν την ανορεξία για να ασκήσουν κάποια πίεση ή κάποια μορφή εξουσίας στην οικογένειά τους.
Η αποχή από την τροφή και τις θερμιδογόνες ουσίες, το αποστεωμένο σώμα και τα συνακόλουθα προβλήματα υγείας αποτελούν πόλο συζήτησης και ανησυχίας για τους οικείους ανθρώπους αυτής της γυναίκας.
Ο περίγυρός της ανησυχεί, την συμπονά, την προσέχει και την προστατεύει, οπότε η απώλεια βάρους αντισταθμίζεται από αυτό που η κοπέλα αυτέ θεωρεί 'ψυχικό όφελος'.

4. Ανταγωνιστικές τάσεις και ανορεξική συμπεριφορά
Τέλος, στην τέταρτη κατηγορία ανήκουν οι γυναίκες εκείνες που έχουν έναν υπόγειο αλλά έντονο ανταγωνισμό με τους άνδρες.
Οι κοινωνιολόγοι θεωρούν ότι το φαινόμενο αυτό αποτελεί το κατάλοιπο μιας 'κουλτούρας του δρόμου'. Οι γυναίκες αυτές ασχολούνται με το σώμα τους όχι μόνο μέσω τη δίαιτας, αλλά και της εξαντλητικής γυμναστικής, προκειμένου να φτιάξουν ένα 'αγορίστικο' σώμα, όλο μύες και δύναμη.
Οι γυναίκες αυτές επιθυμούν ν' αποκτήσουν ένα σώμα απαλλαγμένο από οτιδήποτε περιττό, σχεδόν ασεξουαλικό.

Να κάνω δίαιτα ή να μην κάνω; Ιδού η απορία!
Το θέμα της δίαιτας είναι πολύ ιδιαίτερο και η αντιμετώπιση του διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα. Το ζήτημα δεν είναι να παχύνει ή να μείνει αδύνατη μια κοπέλα, αλλά οι λόγοι για τους οποίους επιλέγει το πώς θα φερθεί στο σώμα της και το αν κάνει υπερβολές ή όχι.
Ένα σώμα απαλλαγμένο από περιττά κιλά, με καλή διατροφή, γυμνασμένο, είναι πάντα κάτι επιθυμητό. Ωστόσο, οι υπερβολές για να φτάσει κανείς σε αυτό το σημείο δε βοηθούν ούτε στη σωματική ούτε στην ψυχολογική υγεία του ατόμου.
Όταν μια γυναίκα, ή ο περίγυρός της, διαπιστώσει ότι έχει φτάσει σε υπερβολές σχετικά με το σώμα της, θα πρέπει να ζητήσει τη βοήθεια ειδικευμένου ψυχολόγου για να διερευνήσει τα αίτια που την ωθούν σε αυτή τη συμπεριφορά και να μάθει να διαχειρίζεται όχι μόνο τα κιλά της αλλά και την ψυχική της υγεία.
Διαβάστε περισσότερα »

share